Blog po śląsku- Ewelina Kuśka : Gwara śląska

I Blyskła piyrszo żołto gwiozdka na niebie w Wilijo znak to że już porodziła Paniynka Maryjo a kaj ciepła swe promyczki zakwitały róże bo to dzisio na świat prziszoł Jezus- Dziecia Boże Kajś we śniegu, kajś pod lodym róza płatki suje lod rozpuści yno kiery z cołkich sił miłuje, lod rozpuści yno kiery mo serce łogniste jak tyn bioły śniyg na dworze tak festelnie czyste . II Rychtuj synku do Wilije bo już gwiozdka blysko, złotym blyskiym topi serca i łoświytlo wszystko. Rychtuj wartko łobrus, świyca! Piyczcie muter ryba, bo Dzieciątko już do łokna klupie w ciymno szyba. A w tyj gołce, w tyj czerwionej gymba starki urobionej, zmarszczkom gymba przełorano, stojom starka zadumano, zaglądajom na betlejka, kaj Dzieciątko małe, spomniajom se ta starka swoji życi całe. Rychtuj synku talyrz wiyncyj, bo tak zrobić trzeba, trza pamiyntać o żebrokach , co niy majom chleba.   I o bajtlach trza pamiyntać, o tych wszystkich małych, co mamulki na swaczy

Gwiozdka mi spomino. I Świyć już miesiączku, świyć, na niebo czorne lyź. Ref. Gwiozdka mi spomino ta nocka jedyno, Gwiozdka mi spomino   że Jezus narodził się. II Niebo sie roztworzy, droga nom pokorze. III Kludzi przocio droga do serca łod Boga. IV Gwiozda nos pokludzi do serc wszystkich ludzi.

                                                                Czarownica - ballada pochodzi z książki " Skąd sie bierom diobły"

Wczas

Jaki dynkmal. Umrzył Richuś na ciśniyni, leży na kiyrchowie. Niedowno go zakopali w zimnym, cichym grobie. Familijo łod Richusia zaczyna się głowić, jaki drogi dynkmal trza bydzie wystawić. Poszła baba z cerom na kiyrchow szacować, jaki Richusiowi mogby się podobać. A dynkmale roztomańte: z marmura, kamiynio i jeszcze inaksze . Rychtyg do zachcynio! Jedne majom krziże, a inksze aniołki, Przi jednych som ławki, kole inkszych stołki. A jaki kwioteczki! A jaki ozdoby! Rychtyg do zachcynio som nikiere groby! A miyndzy grobami jak z bajki cudnymi leży mały kopczyk usypanej ziymi, a na tej kupeczce je z patyczka krziżyk, a na tym krziżyczku siod se mały czyżyk. Niy siod na gobowcu piyknym i ozdobnym, łon śpiywoł na grobku, tym lichuśkim, drobnym. Pomyślała wtedy baba łod Richusia: „ Czy jo rychtyg dynkmal mieć bogaty musza?” A mono tam Richuś żyje w szczynśliwości   i dynkmal mu żodnej niy zrobi radości. Czy niy lepi spomnieć se ło tym co było,

Trzi życzynia Herberta Prawiła mi ciotka jak żech boła mało, że w lesie Hermaniok żyła baba staro, mało miała chałpka, ziela w ni warziła, a kożdy dziyń rano ciynżki chrust nosiła. Szoł roz chłop łod ciotki, Herbert mioł na miano tyż po chrust pod blacha do lasa wczas rano. Naroz kieryś kwionczy i stynko na trowie. Dyć to staro baba! Pado – Niy to zdrowiy co to kiejś bywało, siły niy ma tela, a drzewa trza naniyść wiyncyj na niedziela. Strzylo stary pukel pod takim ciynżarym. Źle je fest na świecie samej babie starej! Zlitował sie Herbert, wzion drzewo i niesie, kludzi go ta baba ku chałpce po lesie. Jak byli pod progiym piyknie mu dziynkuje i życzynia spełnić aż trzi obiecuje. Prziszoł Herbert du dom, ciotce opowiado jako z tej pomocy była baba rado. a na stole łobiod : żur i jajca dwa. - Przidołby sie konszczek jeszcze wosztu pra? Jak to pedzioł Herbert naroz dziwy, czary! Konsek wosztu leży! Rychtyg niy do wiary! Kiwie ciotka głowom

                   Hasiokorze Przidzie dzisio Richard sznupać po hasiokach, tych ,co sztyry stojom tu - przi familokach. Podźwigo śnich dekle i łodegno koty, potym sie zabiere wartko do roboty. Piyrsze drobne oszkrabiny i inksze abfele pocofo na boki i troszka przebiere. Konsek wosztu i prezwosztu- to do miecha wsuje, galoty i westa - O!westa pasuje! fusekle- te schroni, flaszki - do sprzedanio, konsek jakiś deki - przido sie do spanio, cajtongi - pozbiyro, yno ślydź ś nich ściepnie. Ślydź je fest smrodlawy - toż to go wyciepnie. Dwie czopki - te schroni, stary szrank - łobejrzi. I coż jeszcze Richard we hasioku zejrzi? Stare radio - je bez lampy, jakoś babsko keta - ta keta sie przido. O!Je cygareta! I kołki som przi ni! Szczynści dopisało, je tu dużo rzeczy co mu sie przidały. No i żymły suche i złom - tego szuko! Złom se sprzedo Richard i zjy żymła sucho. Jakiś cycychalter - to sie przido Fridzie. O!Pora bezdomnych ku hasioku idzie!

Frela

Stacja XIV Niż wrazili starka ziorko w czornej ziymi, piastowali ziorko rynkami swojimi. Wiedzieli, że ujrzi zajś klara wysoko, chcioż   niy poznajom go starka na łoko. Jak starka umrzyli tyż sie ziorkiym stali. Ludzie starka w ziymia czorno zakopali,   stali sie   zielinom.   Bajtle sie zrodziły, potym sie podane do starki zrobiły. Miały jejich łoczy , łod nich zwyki miały I maluśki ziorka w gorściach piastowały. Potym ich wraziły do pojstrzodka ziymi. Czakały aż kożde ziorko sie przemiyni. Wiedziały,   że ujrzą zajś klara wysoko, chociaż niy poznajom ich bajtle na łoko.

Stacja XIII Uciyrają ciompa, sztyjc cie obciyrajom, klupiom cie po puklu – bezmała ci przajom. Czoszom twoji szkuty, choćby boły cudze. Pojeść ci dowajom jacyś cudzi ludzie. Ty, jak sztajfny kulok, cołki rozciągniony z przilepionom maskom, leżysz uśmiychniony i rozkłodosz rynce bardzo zchacharzone, gorści przebodzone, szłapy poranione od starej egzymy. Kuckosz, jak nojynty, a Anioł nad tobom godo, zejś je świynty. Syjmujom cie z pryka, jak Pon Boczka z krziża, niesom cie do siyni, mijosz siebie w dźwiyrzach. Pasujom do skrzinki twoji chude kości, a ty sie uśmiychosz do swoich starości, bo tys je jak rzeka, swoji prądy miywosz, dali żejś je sobom, choć sie niy odzywosz. Furgosz nad szłapami, nad karkiym, nad głowom, je żejś taki sztajfny, a dali żejś sobom.