Blog po śląsku- Ewelina Kuśka : Gwara śląska

 

 

                                                                Czarownica - ballada pochodzi z książki " Skąd sie bierom diobły"

Strzigoń Boło to jeszcze w trzidziestych latach. W Rybniku miyszkoł Alojz Sałata. Bajtli mioł dziesiynć, a baba jego zajś spodziywała sie jedynostego. Baba Sałaty niymłodo już boła, toż ciynżko tego bajtla rodziła, a boł to synek łokropnie słaby, rychło śmierć stare wrożyły mu baby. I rychtyg, żoł łon yno dwa lata, hned prziszło łodynść mu z tego świata. Toż pochowali go na kiyrchowie we familijnym Sałatow grobie. Łojciec wroz z matkom go łopłakali, ale coż robić, trzeba żyć dali. Tak minył tydziyń. Aż jednej nocy cojś na powale łokropnie skocze, cojś szuści, klupie, tompie w delowka, cołko rodzina siedzi na łożkach. I tak, co zećmi sie yno w doma cojś klupnie w szyba, cojś ściepnie roma. Kożdo noc butel! To strzigoń mały loce po izbach i po powale! W końcu już prziszoł i do somsiada. Musi być jako na niego rada! Aż kiejś do chałpy łod tych Sałatow prziszoł roz żebrok z dalekich światow, co zwiydzioł miejsca już swiynte wszystki, z niejednej jodoł tyn żebro...

Szkuciato hrabianka Przed wiekami, kajś za rzykom, stoł tu pałac niedaleko. Żoł w nim hrabia fest bogaty, co ze złota nosioł szaty, a łod skarbca dekel puko. Czego śmiertka tukuj szuko?! Łonej tam je wszystko jedno, czy bogato, czy tyż biydno, kożdo dusza śmierć porywo. Toż zebrała tyż hrabiygo. Jedna cera hrabia mioł, kierej fest, ale fest przoł, aż rozbestwioł jom łokropnie, a czas mysleć już o chłopie. - Kie sie stracioł fater, teraz trza sie wydać – myśli cera. Już łod downa lotoł za niom zakochany bardzo baron, piykny synek, czorno broda, tako wtedy boła moda, jak boł kiery łogolony, wzbudzoł wszyndzi śmiych szalony. Prziszoł baron wysztryndzony prosić hrabianka za żona. A hrabianka tak mu pado: - Łoddom ci jo rynka rado jak miłości dosz dowody i pozbydziesz sie tyj brody. Boł tyn baron sie łokropnie. - Coż pomyślom wszyscy o mie?! Jak bez szkuta sie pokoża?! Bardzo sie tym upokorza! Ale przoci udowodnia, zgolić broda to niy zbrodnia. I łogoloł ...

Knif na utopca Boło to na wieczor za wsiom kole stawu, szoł se z torgu du dom Antek wroz ze babom, pełne tasze niesom, cojś se rozprowiajom, widzom,że po stawie trzi szlajfy pływajom. - Obejrz Antek szlajfy piykne utopione, chyba ich ktojś wyciep! Ach, jaki czerwione! – raduje sie baba i ku wodzie leci – Jedna bydzie dlo mie, a te dwie dlo dzieci. Jak yno podlazła, to narozki z toni wyskoczoł utopiec i podlecioł ku ni, ciągnie jom do wody, gymba mo jak żaba. Już pod wodom głowa styrczono mo baba. Antek wszystko widzi i leci jom bronić, ale go utopiec tyż ciągnie ju toni. Jednom rynkom baba flot za kudły łapie z wody jom wytargoł z utopkiym sie szarpie. Łoba wyskoczyli na trowa i teraz Antek i utopiec łokropnie sie pierom. Utopiec o zola ciepie przeciwnikiym, za chwila zajś Antek puczy go strzewikym. Roz jedyn, roz drugi ciągne w swoja strona. Skąd sie w Antku siła naroz tako wziyna?! Łoba majom bojle sine pod łoczami, łobuch bolom muskle. Dziwy nad dziwami! Aż...