Przejdź do głównej zawartości

Strzigoń

Strzigoń

Boło to jeszcze w trzidziestych latach.
W Rybniku miyszkoł Alojz Sałata.
Bajtli mioł dziesiynć, a baba jego
zajś spodziywała sie jedynostego.
Baba Sałaty niymłodo już boła,
toż ciynżko tego bajtla rodziła,
a boł to synek łokropnie słaby,
rychło śmierć stare wrożyły mu baby.
I rychtyg, żoł łon yno dwa lata,
hned prziszło łodynść mu z tego świata.
Toż pochowali go na kiyrchowie
we familijnym Sałatow grobie.
Łojciec wroz z matkom go łopłakali,
ale coż robić, trzeba żyć dali.
Tak minył tydziyń. Aż jednej nocy
cojś na powale łokropnie skocze,
cojś szuści, klupie, tompie w delowka,
cołko rodzina siedzi na łożkach.
I tak, co zećmi sie yno w doma
cojś klupnie w szyba, cojś ściepnie roma.
Kożdo noc butel! To strzigoń mały
loce po izbach i po powale!
W końcu już prziszoł i do somsiada.
Musi być jako na niego rada!
Aż kiejś do chałpy łod tych Sałatow
prziszoł roz żebrok z dalekich światow,
co zwiydzioł miejsca już swiynte wszystki,
z niejednej jodoł tyn żebrok miski,
widzioł łon rzeczy co sie niy śniły.
- Dorodź nom mądrze żebroku miły –
proszom Sałaty – Coż momy robić,
coby strzigonia jako łodgonić?
- Je jedna rada – żebrok łodpowiy-
jak strzigoń wieczor siednie na grobie
niż idzie straszyć jakla ściepuje
i bez tej jakle potym butluje.
Jak sie to jego ziymski łodziyni
weźnie, to wszystko wroz sie łodmiyni
i już niy przidzie z grobu niy ślezie,
jak kto ta jakla na wieczor weźnie.
- Kiery łodwagi bydzie mioł tela
iść wieczor na grob? – pyto sie frela,
ta łod Sałatow nojstarszo dziywka.
- Jo, eli prosia docie mi z chlywka.
Żebrok łodważny nic sie niy boji.
- Umowa stoji? – pyto sie – Stoji!
I poszoł żebrok wieczor jak yno
złoty miesiączek na niebo wpłynył,
skrył sie za krziżym, co na kiyrchowie
stoł przi rodzinnym Sałatow grobie.
I wyloz strzigoń, ściepnył jakliczka,
dłogi mioł włosy i blade liczka,
polecioł do wsi. A żebrok zatym
podploł jakla pod farskim płotym.
Jak już zgorała, to dmuchnył wiater,
pożegnoł strzigoń sie z ziymskim światym,
skoczoł do truły i dekel zawarł.
Łodtąd już nigdy niy wylazowoł.

Komentarze

Gwara śląska najgryfniejsze wlazowania

Kuloki i hajcongi

Jak już przidzie styczyń to praje dycko je bioło za łoknym, aże bioło, autami ludzie niy poradzom wyjechać ze swojich placow skuli śniegu, a kaj człowiek sie yno niy podziwo, lotajom ludziska po szesyjach z roztomańtymi hercowami i inkszymi łopatami i łodciepujom te wielki hołdy. Wszyndzi je gładko i trza dować pozor jak sie idzie we ważnej sprawie na klachy do somsiadki, abo do roboty. A jak je zima w chałpach! Trza hajcować we wszystkich piecach, bo inakszy pazury łod mrozu ulatujom. Jo dycko myślach że nojlepszy sie majom ci, kierzi miyszkajom na blokach, bo dycko majom ciepło, niy muszom sie marasić wonglym, ani wachować piecow, coby w nich niy zagasło, ale ostatnio słysza, że i na blokach ni ma tak blank dobrze, bo bezmała som tam jakiś haje o liczniki przi tych fojercongach. A zajś jak kiery miyszko we swoji chałpie, to musi już na jesiyń sie o wongel starać, a w zimie niy umi se bez żodnej komedyje ponść z chałpy, bo zarozki we piecu zagaśnie i kaloryfer zamiast parzić po puk

Bebok - straszki śląskie

Bebok Starki i ciotki, opy i omy, somsiod i potka dobry znajomy, kożdy sztyjc straszy i yno godo, że zmierzłe bajtle, to bebok zjodo. Jak niy poschraniosz graczek z delowki, jak we Wilijo niy zjysz makowki, jak locesz, abo straszysz kamratki, jak klupiesz wieczor w dźwiyrze sąsiadki, to już cie straszom, że bebok leci. Zaroz wylezie i zeżro dzieci. Choć żejś go jeszcze niy widzioł wcale, bo sztyjc kajś siedzi som na powale, abo za ścianom szuści i klupie, abo spi w szparze w starej chałupie. Bebok w stodole, bebok je w rzece, a jak tam przidziesz, to łon uciecze. A je łoszkliwy, jak mało kiery, choć ni mo kryki, ani giwery. A jednak, bojom fest sie go dzieci, bo żodyn niy wiy, skoro przileci. Toż, kożdy dumo i rozważuje jak tyż tyn bebok sie prezyntuje. Czy łon je wielki jak kumin z gruby,   Abo, jak mrowca bebok łoszkliwy je mały, abo ciynki jak szpanga. Czy łon mo muskle i dźwigo sztanga, abo je leki jak gynsi piyrzi, abo si

Bajka o śwince po śląsku

Bajka o śwince                                     Babuć Kulo sie po placu babuć we marasie, rod w gnojoku ryje, po pije w kalfasie, kaj je reszta wopna i stare pająki, co się przipryczyły zza płota łod łąki. Gryzie babuć   wongel jak słodki bombony, po pije go wodom, kaj gebiz łod omy leżoł zmoczony. Woda zzielyniała, skuli tego bardzij mu tyż szmakowała. Zeżro wieprzek mucha,   ślywki ze swaczyny, po ym se po prawi resztom pajynczyny. Godali nom   oma, że nikierzi ludzie som gynau zmazani, choćby te babucie. Dejmy na to ujec, jak przidzie naprany, tyż jak wieprzek śmierdzi i je okulany. Śmiejymy sie z wieprzkow, ale wszyscy wiedzom- kożdego   babucia kiedyś ludzie zjedzą.