Przejdź do głównej zawartości

Św. Jon - inscenizacja


Świynty Jon przichodzi.
Osoby – 1. Sztefa, Bernada, Yma, Fela ( starsze kobiety), Agatka, Maryjka,Traudka, Cila     (młode), Leon, Achim ( chłopcy ), jeszcze dwie pary młodych, dwaj  chłopcy do skakania przez ogień.
Scena jest podzielona w ten sposób, ze na jednej stronie stoją sztuczne choinki ( las), na środku siano (pole), po drugiej stronie szeroka błękitna szarfa (rzeka) i obok ognisko w takiej odległości żeby można było przez niego skakać.
Scena I – pole.
Bernada, Sztefa i Agatka grabią siano. Cały zespół śpiewa.
Posenka I – Świynty Jon
Bernada – Już je dość nieskoro, a to siano je dość dobrze przeschnione, jutro go mono pójdzie zbiyrać do stodoły.
Sztefa – To zrobiymy teroz kopki, spiychejmy sie, bo już tam chyba Achima widza, jak idzie od lasa. Wyglondo na ta nasz Agatka, aże wyglondo. Bydzie pewnikiym chciał jeji wionek wyłowić, jak go ciepnie na woda, bo już od downa mo za niom łoko.
Bernada – A ciebie by sie Agatko tyn Achim zdoł, abo ni?
Agatka zawstydzona – Piykny synek i jagody mi chyba we koszyczku niesie, obejrzyjcie yno.
Kobiety trącają się i śmieją się, a chłopak stoi zawstydzony.
Achim – Pójdziesz Agatka we wieczor nad rzeka?
Agatka – Jak mie mamulka puszczom.
Podaje jej jagody
Piosenka II – Jagody czerwone
Kobiety kończą kopki i odchodzą, młodzi uciekają trzymając się za ręce.
Scena II – rzeka
Przychodzą dziewczyny z wiankami. Rzucają je na wodę, chłopcy ustawiają się po drugiej stronie szarfy i wolno przesuwają wianki za pomocą sznurków w swoją stronę.
Traudka – Usnął już stary Kupała  zakopany we historii mroku,
Świynty jon, świynty Jon czyrwcowy nos woło do lasa i do jastrzymbskigo potoku.
Chłopcy wyławiają wianki, a ta dziewczyna do której wianek zostaje wyłowiony przez chłopca głośno okazuje radość. Jedna para podchodzi do siebie trzymając się za ręce.
Piosenka III – Przidź po szychcie.
Hynio – nie boisz się Maryjka tak stoć nad rzekom? Przeca wszyscy wiedzom, że tu miyszko utopek Zeflik.
Cila – Jak on ujrzy czerwone szlajfki, abo  korale, abo choćby taki zielony wionek, to  może wciągnąć dziołcha do wody.
Leon – niy prowda, nie słochejcie gupot dziołchy, bo od świyntego Jona już utopki niy wciągają do wody, wszyscy to wiedzom, teroz już bydymy mogli się kąpać w rzece.
Piosenka IV – Utopek,utopek.
Maryjka –Jo tam się z żodnym synkiym kąpać niy byda, mamulka by mie zabili.. Wola zagladać, jak skoczecie bez fojera.
Chłopcy skaczom.
Piosenka V – Siedziała dziewczyna.
Jedna para trzymając się za ręce ucieka do lasu.
Na koniec wszyscy śpiewają
Piosenka VI – Już słońce zaszło.
Odchodzą.
Scena III - las
Wchodzą starsze kobiety  z kotłem.
Sztefa – Wygnały już baby krowy, wińce im ciepły na glowy, pokrziwa pod progi wrażom, czarownica niom łoparzom.
Yma – Mój Hanrich już poszoł ligać. Jak on skończy robota na polu i połodbywo, to już je do niczego. Jo mom teraz czas i skuli tego wzynach flaszka. Jak Hanrich rano stanie, to już byda krzyźbo.
Bernada – A jo mom konsek wosztu i szpyrka.
Fela – A jo chlyb świyżo pieczony.
Sztefa – A jo mom wszystki zieliny, coby odegnać uroki.
Piosenka VII  W zielonym gaju
Szykujom kocioł , ustawiają się wkoło.
Bernada - A teroz baby ciepejcie zioła.
Wszystkie powtarzają razem
- Gore ruta i bylica, niech sie ścieko czarownica,
Niech niy zbiyro mlyka krowom, niech uroku niy zadowo.
Gore szałwia i rosiczka, niech popijom bajtle mlyczka,
Mora niech od ludzi stroni, ziele Jona jom łodgoni.
Bernada – Uroki  odegnane, już nas czarownice niy bydom nerwować. I urokow niy bydom zadować.
Fela – Toż siodejcie teraz, młodzi niech tam skokajom bez fojera przi rzece, a my se swoja gościna zrobiymy.
Jedzom i częstują się, pijom wódkę. W końcu jedna wstaje i zaczyna śpiewać Maryjanko ruszej sobą. Pozostełe jej wtórują.
Piosenka VIII – Maryjanko  ruszej sobą.
Yma – Nieskoro sie zrobiło. Jak żech było młodo toch poradziła cało noc do rana po lesie lotać i tego kwiotka paprocianego szukać. Alech go nigdy niy znodła.
Fela – Ty już tam niy godej o paprocanym kwiotku, yno sie prziznej jak twój wionek ci się w tataraku zamatlił.
Bernada – Ja, a potym żejś dłogo starom dziywkom boła, bo żodyn synek go niy wyjon z wody.
Yma – I co z tego, po sztedziestce żech się wydała, a i tak żech jeszcze tego miodu użyła, aże użyła.
Piosenka IX Ożynił sie stary dziod, albo Siwy gołąbeczek
Sztefa – Mocie recht, a teroz polyjcie jeszcze po jednym i czas sie du dom kludzić.
Zbierajom się, żegnajom i śpiewajom.
Wszystkie nasze dzienne sprawy.





Komentarze

Gwara śląska najgryfniejsze wlazowania

Kuloki i hajcongi

Jak już przidzie styczyń to praje dycko je bioło za łoknym, aże bioło, autami ludzie niy poradzom wyjechać ze swojich placow skuli śniegu, a kaj człowiek sie yno niy podziwo, lotajom ludziska po szesyjach z roztomańtymi hercowami i inkszymi łopatami i łodciepujom te wielki hołdy. Wszyndzi je gładko i trza dować pozor jak sie idzie we ważnej sprawie na klachy do somsiadki, abo do roboty. A jak je zima w chałpach! Trza hajcować we wszystkich piecach, bo inakszy pazury łod mrozu ulatujom. Jo dycko myślach że nojlepszy sie majom ci, kierzi miyszkajom na blokach, bo dycko majom ciepło, niy muszom sie marasić wonglym, ani wachować piecow, coby w nich niy zagasło, ale ostatnio słysza, że i na blokach ni ma tak blank dobrze, bo bezmała som tam jakiś haje o liczniki przi tych fojercongach. A zajś jak kiery miyszko we swoji chałpie, to musi już na jesiyń sie o wongel starać, a w zimie niy umi se bez żodnej komedyje ponść z chałpy, bo zarozki we piecu zagaśnie i kaloryfer zamiast parzić po puk...

Przepisy po śląsku - Pikelsznita

Pikelsznita z ajerkoniakiym Pieczymy dwa biszkopty w bratrule – jedyn bioły i jedyn kakaowy. Oba mażymy ajerkoniakiym. Bierymy liter mlyka i warzymy dwa budynie śmietonkowe, mogymy tam dosuć trocha wanilie. Do krymu dodować po troszce ubitego fajnie masła, kierego bierymy kole szterdzieści deko. Sztyjc miyszać, coby sie cfołki niy porobiły. Krym mazać hrubo miyndzy biszkopty polote ajerkoniakiym i trocha po wiyrchu. Jak kiery rod, to może se to pomazać z wiyrchu polywom szekuladowom.

Bebok - straszki śląskie

Bebok Starki i ciotki, opy i omy, somsiod i potka dobry znajomy, kożdy sztyjc straszy i yno godo, że zmierzłe bajtle, to bebok zjodo. Jak niy poschraniosz graczek z delowki, jak we Wilijo niy zjysz makowki, jak locesz, abo straszysz kamratki, jak klupiesz wieczor w dźwiyrze sąsiadki, to już cie straszom, że bebok leci. Zaroz wylezie i zeżro dzieci. Choć żejś go jeszcze niy widzioł wcale, bo sztyjc kajś siedzi som na powale, abo za ścianom szuści i klupie, abo spi w szparze w starej chałupie. Bebok w stodole, bebok je w rzece, a jak tam przidziesz, to łon uciecze. A je łoszkliwy, jak mało kiery, choć ni mo kryki, ani giwery. A jednak, bojom fest sie go dzieci, bo żodyn niy wiy, skoro przileci. Toż, kożdy dumo i rozważuje jak tyż tyn bebok sie prezyntuje. Czy łon je wielki jak kumin z gruby,   Abo, jak mrowca bebok łoszkliwy je mały, abo ciynki jak szpanga. Czy łon mo muskle i dźwigo sztanga, abo je leki jak gynsi piyrzi, ab...