Przejdź do głównej zawartości

Maryjanka

Maryjanka

Posłochejcie moji złoci o jednej artystce zapomnianej trocha dzisio w czasach lepszych mono dlo sztuki, bo terozki aktorzi ni muszom bez strzewiokow grać. Dziwujecie sie mono, kiery tyż po bosoku kunsztu aktorskigo się chytoł. A boło tak na zajngrubie wele Kondziołowca, kaj niedaleko sie Maryjanka Podeszwino narodziła we familji, kaj dziecek boło moc. Jak to czynsto w tamtych przedwojynnych czasach bywało synki szły na gruba robić, dziołchy szły na słożba , abo do cegielnie. Taki los spotkoł Maryjanka. Ale po robocie choć cima już było lotała na zajngruba kaj swoj podworkowy tejater kludziła. A aktorami boły w nim bajtle z cołki wsi, kierymi tak poradziła dyrygować, że jeji sztuki, co ich sama szkryfała po nocach grały, tańcowały, skokały i wyrobiały, że ludzie ,kierzy blisko zajngruby miyszkali nie porazili sie nadziwać na tych cyrkuśnikow. Tak boło,aż zaczyna się wojna, a potym nikiere aktory poległy na froncie, a nikiere dziołchy jak i Maryjanka Niymce wysłały daleko do roboty na landowa do bauerow, kaj na cudzych polach na cudzej ziymi musiały robić. Ale przetwała to Maryjanka i jak yno po wojnie nazod du dom sie skuldziła, to nowych aktorow zebrała i terozki u farorza Machalice przi gorniockim kościele sztuki, rozmańte jasełka i tejatry wystawiała. A łojce sztyjc jom prosiły coby sie wydala i ustatkowała, bo czas nojwyższy, ale łona godała, że jeji powołani to je sztuka i starom być dziywkom do końca życio. Że trza boło jakoś zarobiać, to na grubie na spodek z chłopami sjyżdżała i jak zwyczajnie górnikiym była, a przi tej robocie kląć jak szewc , pluć przed sia , gorzołka popijać z chłopami i kurzić cygarety sie nauczyła. Terozki mono kieryś taki jak łona niy dziwił by ludzi, downij jednak była kimś rychtyg nietypowym, ciekawom osobowościom, niezwykłom babom, kiero żodnego sie nie boła, godała co ji sie podobało i żodyn ji nie podskoczoł. Tych roztomańtych rynkopisow miała wielko moc, coż kie jak umrzyła familijo powyciepowała te wszystki szkryflaczki i yno w pamiynci byłych aktorow zostały jeji wiersze, sztuki, slowa pieśniczek i jeji niezapomniane powiedzonka. Jak na tyn przykład kiedy sie farorzowi sztrabła jak ji kozoł se dwojać.A łona pado;
Toż ty Pon Boczkowi za jedno godosz, jak rzykosz Ojcze nasz, kieryś je w niebie, a sobie kożesz dwojać. To za kogo sie mosz?
I tak poradziła i farorzowi kozani zrobić. Terozki ni ma już takich bob, toż pamiyntejcie Jastrzymbioki o Maryjance, wielki artystce, zapomnianej na papiorze, niezapomnianej we sercach ludzi.

Komentarze

Prześlij komentarz

Gwara śląska najgryfniejsze wlazowania

Kuloki i hajcongi

Jak już przidzie styczyń to praje dycko je bioło za łoknym, aże bioło, autami ludzie niy poradzom wyjechać ze swojich placow skuli śniegu, a kaj człowiek sie yno niy podziwo, lotajom ludziska po szesyjach z roztomańtymi hercowami i inkszymi łopatami i łodciepujom te wielki hołdy. Wszyndzi je gładko i trza dować pozor jak sie idzie we ważnej sprawie na klachy do somsiadki, abo do roboty. A jak je zima w chałpach! Trza hajcować we wszystkich piecach, bo inakszy pazury łod mrozu ulatujom. Jo dycko myślach że nojlepszy sie majom ci, kierzi miyszkajom na blokach, bo dycko majom ciepło, niy muszom sie marasić wonglym, ani wachować piecow, coby w nich niy zagasło, ale ostatnio słysza, że i na blokach ni ma tak blank dobrze, bo bezmała som tam jakiś haje o liczniki przi tych fojercongach. A zajś jak kiery miyszko we swoji chałpie, to musi już na jesiyń sie o wongel starać, a w zimie niy umi se bez żodnej komedyje ponść z chałpy, bo zarozki we piecu zagaśnie i kaloryfer zamiast parzić po puk...

Przepisy po śląsku - Pikelsznita

Pikelsznita z ajerkoniakiym Pieczymy dwa biszkopty w bratrule – jedyn bioły i jedyn kakaowy. Oba mażymy ajerkoniakiym. Bierymy liter mlyka i warzymy dwa budynie śmietonkowe, mogymy tam dosuć trocha wanilie. Do krymu dodować po troszce ubitego fajnie masła, kierego bierymy kole szterdzieści deko. Sztyjc miyszać, coby sie cfołki niy porobiły. Krym mazać hrubo miyndzy biszkopty polote ajerkoniakiym i trocha po wiyrchu. Jak kiery rod, to może se to pomazać z wiyrchu polywom szekuladowom.

Bebok - straszki śląskie

Bebok Starki i ciotki, opy i omy, somsiod i potka dobry znajomy, kożdy sztyjc straszy i yno godo, że zmierzłe bajtle, to bebok zjodo. Jak niy poschraniosz graczek z delowki, jak we Wilijo niy zjysz makowki, jak locesz, abo straszysz kamratki, jak klupiesz wieczor w dźwiyrze sąsiadki, to już cie straszom, że bebok leci. Zaroz wylezie i zeżro dzieci. Choć żejś go jeszcze niy widzioł wcale, bo sztyjc kajś siedzi som na powale, abo za ścianom szuści i klupie, abo spi w szparze w starej chałupie. Bebok w stodole, bebok je w rzece, a jak tam przidziesz, to łon uciecze. A je łoszkliwy, jak mało kiery, choć ni mo kryki, ani giwery. A jednak, bojom fest sie go dzieci, bo żodyn niy wiy, skoro przileci. Toż, kożdy dumo i rozważuje jak tyż tyn bebok sie prezyntuje. Czy łon je wielki jak kumin z gruby,   Abo, jak mrowca bebok łoszkliwy je mały, abo ciynki jak szpanga. Czy łon mo muskle i dźwigo sztanga, abo je leki jak gynsi piyrzi, ab...