Zigusiowe uciechy.
Kożdy mo swoji utropy, ale tyż i swoji uciechy.Ziguś Kryka tyż mioł wiela roztomańtej uciechy ze swojich knifow, kiere dycko udowało mu sie wynokwiać i ze swoji cerki Margiytki, kierej przoł i z gorzolki mioł czasym uciecha, jak sie niom w szynku naproł. Nojwiyncyj jednak uciechy - i to niy takij, kiero je na chwila i zarozki się o nij nzapomino,ale takij, kiero zostowo dycko na sercu mioł Ziga ze trzech rzeczy, kierym noijbardzij przoł. A boła to uciecha ze psow, kiere Ziguś dycko jakisik mioł, uciecha ze swoji cyje, kiero boła dlo niego wszystkim co nojzocniejsze i uciecha ze chodzowanio na roztomańte fajery,muzyki, geburstagi i inksze zabawy - bo przeca Ziguś nojbardzij w świecie rod jod, tańcowoł i rozprowioł wesoło z inkszymi ludziami.
Tych psow to mioł w życiu Ziga sztyry, a za kożdego ś nich dołby sie pokroć i posolić. Psy tyż mu jednako przoły i w łogiyń by za nim poszły, toż niy dziwota, że przi takimu gospodorzowi, jak Kryka wszystki sztyry kudłocze żyły dłogo i szczynśliwie.
Piyrszy boł Ciapek, tyn som , co mu Ziguś jeszcze za bajtla zdrzadła do budy postyrkoł i choć niejedymu by sie zdalo, że ni mioł nad nim litości, kie pozwolił, coby pies na ziymi lygoł wele budy, ale to niy boło do końca tak, jak kiery myśli. Bo Ziguś przoł Ciapkowi z cołkij mocy, a w budzie niy dowoł mu sztyjc wylygować, coby stary Kryka, jego łojciec niy uznoł, że juz im niy trza takigo zgniłego psa. Mioł Ziguś wielko litość nad borokiym Ciapkiym i skuli tego wysmyczoł mu na plac srogo deka i lygoł kole niego, coby się mu niy mierzło. Jak yno starego Kryki niy boło w chalpie spuszczoł Ziga Ciapka z lańcucha, coby mog se szłapy rozprościć i namowioł go za pomocom roztomańtych maszkietow do lotanio. Ciapek jednak nojbardzij rod wylygowoł na klarze i pojodol kości, kiere mlykiym popijoł.
Jednego tyż razu, jak już pies boł blank stary, spuścioł go Ziguś z lańcucha, bo tatulek praje do somsiada Fizie poszli we szkata grać i namowioł, coby za nim lotoł. Ciapek niby trocha chynci mioł, ale zamiast lotaź jak inksze psy, deptoł yno pomaluśku i ani koszczek uwarzonej kury niy pomog. Wtynczas praje zaczyni synka Kryczyno wołać, coby im pomog gardina w izbie na powale powiesić, bo tam łokiynko jedne boło, kiere baba mono ze dwa razy do roku myła. Zigusiowi niy bardzo sie chciało kości naciągać na stołku i po schodach wylazować, ale Kryczynej niedowno we krziżu siekło, toż boli sie, że przi tej gardinie zajś im się co przekrynci.Wol, niy wol, musioł Ziga iść na tyn powoł i jak widzioł, że chalatani je tukyj darymne, wzion se Ciapka, coby za tyn czas kaj z placu niy poszoł. Niy wiedzieć czamu, jak Kryczyno umyli to lokiynko, to niy prziszło im na myśl, coby go zawrzić, a synek tyż o tym niy pomyśloł. Jak wiyszoł gardina to wzion se na tyn stołek wele siebie Ciapka, coby se tyż mog pies pozaglondać z wiyrchu na plac i na swoja buda, a wtynczas narozki Ciapek ukiołznył na mokrym stołku i spod z tego powału bez łokiynko prosto na plac. Ryknyl sromotnie Ziguś jak to uwidziol, bo myśloł, że uśmiercioł go na miejscu, ale jak zalecioł na spodek uwidzioł, że Ciapek depce pomaluśku, ale, borok mo wszystki zymby wybite. Łod tego czasu łopatrowol go Ziguś po cołkich dniach, a jodło mu puczoł kulokiym, abo gryz, coby z głodu niy sjechoł, a coby mu sie niy mierzło bojki mu beroł, a zajś, jak zima przichodziła, to dekom go okrywoł, coby go niy łoziombało. I tak żoł jeszcze Ciapek pora piyknych rokow, aż jednego dnia zostoł leżeć tam, kaj dycko, ale znakow życio juz niy dowoł.
Zrobioł mu Ziguś piykny pogrzyb, na kierym rekwije mu śpiywoł, usuł mu grob, a potym bez dłogi roki kwiotka mu na tym kopieczku sadzioł, a za niedłogi czas skludzioł se nowego psa,kierymu fest zaprzoł.
Drugi pies minaowoł się Łatka i boł łogromnie gryfny – tak gryfny, że kto yno go zejrzoł, to zarozki mu się go zachciało. Ziguś zaprzoł mu łod malutkości, a zejrzoł go piyrszy roz za hasiokiym kole gruby, kaj sie bezpańsko suka oszczyniła. Wzion synek tego psa i futrowoł go piyrsze z nupla, a potym z gorneczka aż go odhowoł. Łatka łogromnie rod sie smykoł, niy yno po cołkij wsi, ale i po inkszych dziedzinach i jak już szoł dycko nazot Ziga z roboty to napotykoł go po drodze, a potym wroz ku chalpie ciśli. Skuli tego lotanio Łatka niejedyn roz sie stracioł i potym go bez pora dni niy boło, toż Ziguś go szukoł. Hneda jednak dowiedzioł sie Ziguś, że niy yno łon zaprzoł Łatce, ale niejednymu gospodorzowi tyż sie go zachciało. Kie pies boł bez lańcucha, to ludziska myśleli, że je bezpański i co jakiś czas kieryś wzion se go za swe. A Łatka bez pora dni u takigo gospodorza pojod, popioł, a potym uciyk nazod ku swoji chałpie. W końcu Ziguś uznoł, że tyn pies może mu pijyndzy przisporzić. I wynokwioł, że bydzie Łatki sprzedować roztomańtym ludziom. Jak wynokwioł, tak zrobioł i wiela ludzi kupiło se tego pasa od Zigi, a Łatka bez pora dni u nich posiedzioł, a jak yno dźwiyrzi niy zawarli, to już boł nazod w chałpie. Bez pora dobrych rokow tak sie tyn knif Zigusiowi udowoł aż jednego razu Łatki dugnył na szesyji gospodorz Błatoń jak forom z pola jechoł, a tak go dugnył nieszczynśliwie, że borok niy łobstoł. Potym Ziga znod go w rancie i łogromnie o niego ślimtoł. Pochowoł go kole Pimpka i bez dłogi roki kwiotka mu na kopczyk nosioł.
Za jakiś czas spatrzol se nowego psa, abo bardzij szło by peadzieć, że pies spatrzoł se Zigusia. Zmianowoł go chłop, Amolok, a to skuli tego, że jednego dnia, jak bez zima ze szychty szoł ujrzoł jakiśik na poł zamrożone stworzyni, kiere pusciło sie za nim bez łąki i zaglondało mu sztyjc na gymba, we kierej amoloka cyckoł. Zdało sie, że tyn cudzy pies skoczy mu ku tej gymbie i wytargo z pojstrzodka tego niy docyckanego bombona. Żol sie zrobiło Zidze psa, toż ciepnył mu amolok, a tyn do śniega wpod. Borok pies zaczon w tych zumiyntach przebiyrać i tak tam sznupoł aż w końcu znod tego uciapranego bombona. Potym już niy łopuscioł Zigusia i tak zanim deptoł aż ku chalpie
ś nim zaszoł i tak już zostoł. Boł już wtynczas żyniaty Ziguś z Wichtorom i toż, niy yno łon zaprzoł Amolokowi, ale i Adelka, dziołszka łod jego baby. A boło mu za co przoc, bo z Krykami kozy pos i jak kiery sie yno zbliżoł ku Adelce, to pokazowoł mu swoji zymbiska i bołby takigo istnego użar, kieby sie gibko niy cofnył.Wielko mioł uciecha Zigus z tego Amoloka, bo niy yno dobrym wachtyrzym boł, ale i łonego dycko na szychta odkludzioł aż do cuga, a nazod zajś kole glajzow czakoł. Po połedniu zajś, do szynku za nim lotoł, a jak sie wybroł po jaki towor do sklepu, to tyż za nim deptoł. Mioł czasym skuli niego korowody u sprzedowoczek, bo pies dycko do pojstrzodka wloz i bele co z tych romow, kiere boły na spodku posyjmowoł i zeżroł. Jednego razu Adelka padała, że nojlepszy bydzie uwiazać Amoloka na sznorku wele sklepu, coby do pojstrzodka niy loz. I tak tyż kiejś Ziguś zrobioł, choć niy boł przibadany żeby psa uwiazować. Coż, kie praje napotkoł we sklepie swojigo kamrata Mikusia Ledwonia i tak sie ś nim do dżistanio doł, że o Amoloku zapomnioł. Prziszoł potym du dom, pojod, poleżoł we pryku i dziepiyro na wieczor, jak blank cima boło, Adelka spomniała o Amoloku, bo jakoś go po placu lotać niy widziała. Wtynczas Ziguś dziepiyro wyskoczoł z chałpy jak łoparzony, siod na koło i jechoł szukać psa pod sklepym. Po Amoloku niy boło już śladu. Na drugi dziyń dopołednia lotała boroka Adelka po cołki wsi i łopytowała sie o Amoloka i dziepiyro jak już Ziguś deptoł nazod z roboty sprzedowaczka za sklepu pedziała mu, że widziała jak hycel na wieczor psy chytoł. I toż isto Amoloka capnył.
Wzion Ziga od Fiziow malućko koczka, bo staro boła praje okocono i somsiady chalatały, że muszom te mlode potopić i uznoł, że pojezie ś niom na wymiana do schroniska dlo psow za Amoloka. We schronisku pedzieli, że eli znojdzie miyndzy tymi psami swojigo, to może se go wziąć nazod, a koczki sam mo niy zostawiać, bo yno ostudy narobi.
Coż, kie jak yno wloz miyndzy te klotki, a koczka usłyszała to sromotne szczekani wyparziła mu spod kabota i zaczyna lotać jak ściekło miyndzy tymi psami. Narobiło sie tela larma, że zgroza – jak koczka leciała w lewo, to psy z kożdej klotki tyż zaczyny lecieć w lewo, potym zajś wroz z koczkom w prawo, a butlu boło tela, że tyn chłop, kiery nios praje jodło dlo tych wszystkich psow łobalił sie z tymi garcami i to gynau we fortce. Wszystki psy z tej jednej klotki wyparziły bez ta fortka za koczkom i zaczyny jom gonić aż ta wyskoczyła na strom, ze stroma skoczyła kajś w krzoki, a potym poleciała ku lesie. Wszyscy we schronisku zaczyni lotać, wywijać rynkami, a Ziguś podziwoł sie yno na ta prozno klotka, ze kierej psy wyparziły za koczkom i zejrzoł tam swojigo Amoloka, kiery kiery cołki rod zwyrtoł ku niymu łogonym. Toż wzion go Ziga na koło i pojechali nazot ku chalpie. Mioł chłop tego Amoloka bez dłogi roki i dziepiyro jak Wichtora umrzyła, a Adelka wykludziła się kajs do jeji familije, uprosiła dziołcha Zigusia coby se mogła wziąć psa do swoji nowej chałpy.
Jak się Ziguś ożynioł z Małgolom tyż miywoł roztomańte psy, ale kierego yno du dom skludził to go synki od jego baby zarozki kajś wyforowały – abo za piwo, abo za jaki cygarety, abo jeszcze za co inkszego. I dziepiro, jak jego cerka, Margiytka miała swoji bajtle, to skludzioł du dom Ciapka. Boł łon gryfny i sztyjc wachowoł Zigusiowych wnukow. Jak bajtle leżały we wozyku, to pod spodkiym nynoł, jak na dece siedziały, to łon wele deki, jak we łożeczku - łon pod spodkiym. Przoł mu Ziga wiela wlezie, a łon dycko wesoło zwyrtoł łogonym i do dziso idzie ich jeszcze napotkać, jak se idom wroz do szynku, abo na szpacyr po połedniu.
Drugom rzeczom, ze kierej miol Ziga łogromno uciecha, boła jego cyja, kierej przoł tak, choćby boła jego bajtlym,abo nojwiynkszym skarbym. Skuli tego kaj yno szło, broł jom na pukel, a eli go żodyn niy wyciep z tym jego granim, kaj yno szło, syjmowol jom ze pukla i przygrywoł se na nij do roztomańtych piesniczek. Przeżyła ta cyja z Zigusiym dobre roki jak ze zespołym chodzowali i ciynżki roki jak Wichtora umrziła i Ziga ji na kiyrchowie wele grobu przygrywoł. Przeżyła tyż cyja z ś nim nerwowe roki, jak jeszcze niy poradziol grać, a staro Fizino, kiero tego pitolynio ni mogła strowić zbukami i zgitymi płonkami za nim ciepała, ale przeżyła ś nim i dumne roki, jak na Barborka som kierownik oddziały prosioł Zigusia, coby grol na uroczystej akadymiji. Slochali piesniczek od Kryki ludzisk,a kaj yno szło i czy tego chcieli czy ni, bo jak chłopa naszło, to poradzioł i na pojstrzodku szesyje stanać i zagrać o Karliku, kiery nios cojś we koszyku, abo o dzieweczce ze Śląska, co mo na strzewiczku wstążka. Słochała tez Zigusia zwierzina i gowiydź, skuli czego zdało mu się czasym , że je jak świynty Francik, kiery kozania prawił zwierzątkom.
Jednego razu groł, tyż Kryka pod lasym i śpiywoł wiela wlezie, jak mu sie zdało, som dlo siebie, bo dziyń boł piykny, latowy, klara po puklu grzoła, a stromy do taktu szuszczaly. I dziepiyro za jakiś czas doł pozor, że niy yno dlo sia gro, bo mo jednego słuchacza. A boła nim krowa od Maryjki Zachrajki, starej wdowy, co miyszkała za lasym blank na Wysraniu. Maryjka wnuki poszła bawić do cery, co miyszkała we Godowie, a miała we zwyku wtynczas puszczać krowa pod las na łąka, bo staro ta gowiydź boła, tak nauczono, że yno przi lesie chodzowała i żodnymu we szkoda niy poszła. Asiła sie tym przed ludziami Maryjka, iże żodyn ni mo tak usłochliwej krowy. Inksze baby, kiere musiały chodzić paść krowy, abo ich zawionzować na kuliki zowisciły Maryjce i skuli tego godały na nia, że je starom czarownicom, kiero gowiydź poradzi zaklinać. Krowa zajś nie wiedziała o tym, co ludziska o nij fandzolili i boło ji to jedno. Chodzowała se łące, pasła sie dopołednia, a jak się hyc zrobioł, to sie pod stromy kole lasa skryła. I tyż jednego dnia, jak przed klarom skryto siedziała w ciynu usłyszała Zigusiowo cyja. Tak sie ji te pieśniczki zapodobały, że aż wylazła ze swojigo lygara i podeptała na pojstrzodek łąki, kaj nojlepszy boło ich słochać. A Ziguś mioł wtynczas wyna i groł jedna za drugom pieśniczka bez pora godzin, bo w tyn latowy dziyń nojlepszy boło leżeć w ciyniu i śpiywać o ptoszku kreguloszku i o piyknym Cygonie i o Maryjance, co niy chciała ruszać sobom i wiela, wiela inkszych. Krowa stoła bez tyn cołki czas jak zaczarowano, aż w końcu na tym sromotnym hycu dostała hercklekotow i została blank sztajfno na tej łące. Popołedniu znodła jom Maryjka wyproszczono na amyn, a Ziguś jak to zejrzoł to uciyk kaj indzij grać na swoji cyji.
Jak niebogo Wichtora, jego baba umrziła to chodzowoł ji grać na kiyrchow, choć gorszyło to farorziczka i kapelonkow. Ale chłop wiedzioł, że Wichtora boła wesoło baba i pewnikym mierzło by się ji w ziymi bez jego pieśniczek. Małgola boła o to zowistno i skuli tego wiela razy chciała spolić w blasze jego cyja. Chłop jednak wachowoł jom jak złota i w końcu baba polynkała się , ze może jom za to wyciepać z chłpy i dała se pokoj.
Trzeciom nojwiynkszom uciechom łod Zigusia boło chodzowani po roztomańtych fajerach i geburstagach, na kierych tyż czasym grywoł na cyji. Łod malutkości rod chodzowoł na wyszczyrzki przi wiesielach i nieroz chciało mu się iść i dwie dziedziny dalij, coby klachow posłochać, gorzołki chlipnyć i pokiwać sie przi muzyce. Że czasym przi tymu co napochoł, to ludziska nikierzi niy radzi go zaproszali, ale łon przeca głowa mioł niy łod parady i dycko wynokwił jaki knif, coby dostać sie na taki fajer. Czasami jak sie uprzył, że kaj wlezie, to niy boło na niego rady i jak to padajom - eli go dźwiyrzami wyciepnom, to kuminym wlezie.
I tak boło, jak jednego razu miała być Barborka dlo sztajgrow z gruby. Ziguś jak sie yno o tym fajerze dowiedzioł, to sztyjc myśloł o tym jaki tyż tam jodło bydzie, a czy by sie tam niy szło jako dostać. Skuli tego zalecioł do swojigo kierownika, coby go przecis do pojstrzodka z cyjom, dłogo sie asił, jaki to ś niego je muzykant i jak fajnie poradzi błoznować i że żodyn inkszy tak niy zagro sztajgrom jak łon. Coż, kie kierownik yno krziwo na niego pozglondoł i pedzioł
- Jeszcze wos tam, Kryka niy boło? Do kożdej rzici byście sie wciśli, a na fajerze bydzie gorniczo orkiestra, toż grać bydzie mioł kto.
Łodeszoł Ziguś z psińcym, ale sie niy poddoł. Drugigo dnia dowiedzioł sie , że sztajger z połedniowej zmiany, niejaki Tełofil Pryka sie rozchorowoł, toż zarozki wynokwioł, że łon za niego pójdzie na fajer. Wystroił sie w noijlepszy ancug i wysztrekowany choćby sztacheta ze płota poszoł na ta Barbórka, a jak sie go w dźwiyrzach spytali, czy mo zaproszyni, to lodpedzioł, że w chałpie zapomnioł, ale na miano mo Tełofil Pryka. Chłop przi dźwiyrzach posznupol we swojim hefcie, wynod w nim miano łod Pryki i puścił Zigusia do pojstrzodka.
A tyn jak sie tam yno znod , to zarozki poszukoł takigo miejsca, kaj niy zejrzoł go jego kierownik, a potym wzion sie fest za jodło, przy czymu srogo gorzołkom popijoł. Potym łodczakoł te wszystki przemowy, a potym zajś zaczon sie ciść ku tymu stołu, kaj siedzieli som dyrechtor gruby. A dyrechtor piyknie se pogadowali z głownym mechanikiym i ze swojimi zastmpcami, co tam na kierym oddziale nowego, aż w koncu zejrzeli, że jakis sztajger, kierego niy znajom ciśnie sie ku nim, bo mono chce im co fajnego porozprowiać. - I co tam, panie sztajger? - zagadnyli Zigusia, bo humor mieli dobry po fajnej przemowie i poru sztamplach gorzołki.
- A chciołbych się przedstawić, bo zdo mi sie, że mie jeszcze dyrechor niy znajom. – podropoł sie po głowie Ziga – Joch je sztajger Pryka.
- I tu zaczon rozprowiać Ziga z jakigo je oddziału,a łod jakigo kierownika.
- A, jako tyn wosz kierownik? Zadowoloni żejscie ś niego? - zajś zagodali dyrechtor.
- Chłop ni ma zły – pado Ziga – Kieby yno tak jeszcze niy namowioł gornikow do rajzowanio na taśmach, bo tego na spodku gruby sie niy śmi, pra?
- Jako to tak?!- rozciepali sie dyrechtor – Kierownik , a do rajzowanio na taśmach namowio! Niy może to być!
- I jeszcze to pisani szychtow.... - zaczon spominać Kryka, rod, że go słochajom – Bo wiycie, my momy takigo murorza i kierownik sztyjc mu dołowe szychty piszom, a łon u niego na budowie robi.
- Ni może to być! - chycili sie zajś za głowa dyrechtor – Tak być ni może!
- To je recht, ale tak je. – zajś pokiwoł glowom Ziguś – Fest mie nerwuje, że wiela mojich kamratow tyż na tej budowie robi, a mie kierownik niy chciom brać, bo padajom, że nic niy poradza robić, a to ni ma prowda.
Dyrechtor jeszcze roz się spytoł o miano sztajgra Pryki, a Ziga uznoł, że czas się du dom kludzić, bo jeszcze sie kierownik co kapnom, toż pedzioł im to miano i zaczon stować od stołu.
A na drugi dziyń w robocie boła wielko haja. Kierownik mioł sromotne korowody u dyrechtora i z roboty wyciepać go chcieli, a zajś sztajger Pryka, kiery bol w lazarecie boł posądzany, że przi rewirze zaszoł na fajer i szpetnie łobgodoł kierownika. Wadzyniu, korowodom i jaszczyniu niy boło końca, a Ziguś Kryka yno uśmiychoł sie pod nosym rod, że żodyn sie niy kapnył, iż to łon boł sprawcom tego zamiyszanio.
Komentarze
Prześlij komentarz