Zigusiowe bajtle.
Bez cołki swoji życi mioł Ziguś aż szejść bajtli, ale yno jedna cerka Margiytka boła rychtyg jego. Z Adelkom, cerkom łod Wichtory ni miol żodnych korowodow, a howały jom jego baba z mamulkom i Ziguś mało wiela sie ś niom natropioł. Czasym yno Wichtora wychciała łod niego na nowy klajd, abo jaki mantlik dlo dziolszki, ale i tak njwiyncyj ji kupowała z tego co sama na torgu uhandlowała. Roz yno musioł bawić dziolszka jak łobie baby – mamulka i Wichtora na pogrzyb łod ujca do inkszej dziedziny jechały. Ziguś boł wtynczas w doma i mioł nakozane. coby Adelka bawić. Dziołszce mierzło sie łokropnie, toż uprosiła Zigusia coby ji jako bojka łopedzioł.
I porozprowiol Adelce staro godka, kiero mu jeszcze starka bojali o dobrej czarownicy, kiero w lesie Hermanioku miyszkała i skuli tego, że boła dycko sama musiała se w blasze hajcować i drzewo nosic na puklu we starej chacce. Kiejś jak szła z tym drzewym napotkała Feliksa, kiery miyszkoł niedaleko ze swojom babom, a biyda mioł w chałpie toż grziby pod stromami zbiyroł. Uprosiła czarownica chłopa coby ji tyn chrust du dom zanios, a za ta robota obiecała spełnić trzi życzynia. Po robocie wrocioł sie Feliks du dom do swoji baby, a jak yno wloz do kuchnie, zejrzoł na stole żur bez szpyrki, toż pedzioł na głos, że przidołby sie w tej zupie jaki piykny, masny konsek wosztu. A wtynczas zejrzeli z babom, jak w postrzodku na talyrzu leży hruby, wonioncy knebel dobrze uwyndzonego wosztu. Ale baba łod Feliksa jak sie dowiedziała o życzyniach łod czarownice, to zamiast uradować się z geszyngu zaczyna postwić łokropnie na swojigi chłopa.
Ni mog żejs prosić o złoto, abo o nowo chałpa pieroński mamloku?! - jaszczała aż sie łordeka trzonsła – Dyć za ta gupota niech ci zaroz tyn woszt przirośnie do kichola!
Baba niy pomyslała, że wypedziała drugi życzyni, kiere zarozki sie spełniło. Teroz dziepiyro łoba sie kapli, co napochali – zmarnowali już dwa życzynia, a terozki niy boło inkszej rady, yno prosić, coby tyn woszt łoderwoł sie nazot od Feliksowego kichola na zola, bo przeca niy bydzie chłop łoszpecony do końca życio!
Adelce sie bojka Zigusiowo tak spodobała, że potym sama jom dycko bojała starej Kryczynej i bajtlom, ze klierymi się kamraciła.
Jak zebrali dziolszka po smierci łod Wichtory, to dycko se potym chłop spominoł ta bojka i czasym boło mi markotno, że już Adelki niy widowoł.
Drugo baba, Małgola przikludziła mu do chałpy sztyrech synkow, kierzi dziepiyro pokozali Zigusiowi, co bajtle znaczom. Były to łokropne łorgole i pierzińszczoki, kierym niy boło rady. Małgola bardzo niy patrzała synkow, yno zaglondała coby w doma gorzołki niy brakło, a ci lotali po cołkich dniach na samopas, a sztyjc yno kieryś ze somsiadow przilazowoł na nich chalatać. A to, że na łące na lańcuchu uwiazali dziołszka łod Bernadki Fizinej, a łojce szukali jom godzinami po wsi, a to, że gadzina łod gospodorza Płonki wypuścili za płot, a to, że ryby ze stawu łod Materzoka kradnom, a to, że bajtle we szkole pierom, abo, że dziołchy w haźlu zawiyrajom, a to, to...., a to tamto...sztyjc cojś.
Jednego razu, jak ich Ziguś łoprzezywoł, że majom sie roboty chycić zamiast lotać po wsi wynokwili, coby na grządkach łod nieboszczki Kryczynej, kaj Ziguś jeszcze ćwikla do kozow sioł, nasioć na pojstrzodek majzu, bo jak wytuplikowali chłopu, ni ma nic lepszego na uspokojyni. Pomyśloł se wtynczas Ziguś, że eli bydom te synki majz jodać, to mono zrobiom się ś nich ciche syneczki, ze kierymi żodnej utropy niy bydzie, toż przistoł na to. Coż, kie somsiady od Fizie już kiejś godały, że niy śmi sie terozki sioć majzu, bo za to je sztrofa i jeszcze inksze korowody. Ale Ziguś chcioł mieć grzeczne bajtle, toż wynokwioł, coby tyn majz zasioć na pojstrzodku miyndzy ćwiklom i skryć go przed łoczami ludziskow. Toż nałokoło nasioł ćwikle, a na pojstrzodku posioł tako sporo kostka majzu i naokoło niego powbijoł do ziymie kuloki miyndzy kierymi rozciagnył zaciagaczki.
I tak se ros tyn majz i żodyn niy wiedzioł co tam je, choć wszystkich somsiadow ciekawiło co tyż Kryka za tymi zaciągaczkami kryje. A majz piyrsze uros wysoki, a potym zakwit piyknie na czerwiono, że aż zol boło, iż żodyn go oglądać niy śmi, a na koniec łokwit i w pojstrzodku zrobił sie piyrsze zielony, a potym zaczon czornieć jak taki prawdziwy majz, kiery sie do makowek dowo. Ziguś kożdy dziyn wlazowoł za te zaciągaczki i zagladoł na majz wielce rod, że tak mu się podarził. A jak już prziszło do tego, że trza go boło łoberwać, to jednego dnia zatym boł w robocie stracioł sie wroz z cołkiimi chłabinami, kiere ze ziymie wyrostały, tak, choćby go tam nigdy niy boło. Ściekoł sie chłop o tyn zdżały majz i oskarzoł wszystkich somsiadow, że mu go ukradły, ale nikaj z tym iść ni mog, bo przeca majz boł zakozany i ni mog sie prziznać, że go bez cołki lato za zaciągaczkami łopatrowoł.
A synki łod Malgole jak sie tyn majz stracioł, to po cołkich dniach w prykjach leżeli i yno w jedno miejsce zaglondali kajś na łordece, choćby jacy chorzi byli. Twało to wiyncyj jak miesiąc i Ziguś łobiecoł se , że wiyncyj już na majzu sioć niy bydzie.
Rosły te synki łod Małgole, a czym boły wiynksze tym wiyncyj korowodow ś nimi boło.
Wiedzioł Ziga, że u somsiadow coroz to inksze rzeczy sie tracom, a jak potym po wsi godka boła, że z jakigo gospodarstwa wyparowały gynsi, abo kury, abo jaki klamory, to bajtle łod Małgole kupowały se potym bombony, lizoki i roztomańte maszkety, a z czasym tyż piwo i gorzołka.
Roz Ziguś posłyszoł jak z jednym, blank cudzym panoczkiym targowali się o cyna za kaczyce, a przeca Małgola ni miała przi chałpie żodnej gowiedzi. Pora dni nieskorzij straciły się wszystki kaczyce z placu łod Gustle Kopyrtki i wtynczas Ziguś się kapnył, że jego łorgole jeszcze tych kaczyc ni mieli ukradzonych, a już ich sprzedowali.
Czasym wadził się chłop z Małgolom, coby im na rozum co nagodała, ale baba jeszcze rada boła, że tak se w życiu radzom. Jak im chcioł som po rziciach wystrzylać, to ciepli sie na niego do kupy i som mioł bojla pod łokiym. Ciynżki mioł ś nimi żywot, a czym boły starsze tym gorsze.
Ale mioł jedna uciecha w życiu i nadzieja, że na starsze roki bydzie go mioł kto łopatrować, bo mioł swoja włośno cerka ,Margiytka, kierej przol łz cołkiij mocy. Cołki życi chcioł mieć przeca jednego choć bajtla ze swoji krwie, jak to padajom, toż nareszcie po poru rokach łodkad sie łożynioł z Małgolom, baba oznajmiła mu, iż je przi nadziei. Coż to boła za łogromno uciecha dlo Zigusia - jak skokoł ze szczynścio, jak tyż boł we siodmym niebie tego żodyn opedzieć niy poradzioł. Łod początku chioł mieć dziołszka, ni ma sie zresztom czymu dziwować, kie synki ło Małgole tak mu nerwy targały. Zarozki tyż som wynokwioł miano dlo tej swoji cerki i padoł, że bydom ji godać Margiytka. A jak ze kierym rozprowioł, czy to w robocie, czy tyż na szesyji, to kożdego sie pytoł
A wiycie, wy wiycie, jak tyż bydzie naszej Margiycie?
I niż kiery zdążył gymba łotworzić, to som łodpowiadoł
Margiytka.
Jak tyż Małgola urodziła dziołszka ( co łod początku przewidowoł), bez dwa tydnie niy krzyźbioł z uciechy i dziepyro po tym czasie obejrzoł se piyrszy roz ta swoja Margiytka. Przoł ji łogromnie i dycko jom bronioł jak ji synki łod Małgole na złość robiły. A ni miała przi nich leko.
Jak jeszcze boła blank mało, to co chwila jom kajś wysmyczyli, a potym z kympy wozyk ś niom spuszczali, abo bele kaj jom zostawili i zapomnieli o nij, a dziołcha ryczała choćby jom kiery ze skory łobdziyroł. Jak Malgola nakozała im jom w doma wachować, to za szłapka jom do stoła prziwiazowali, abo do szranku jom zawiyrali. Ale dziołszka tyż , jak to godajom, niy wypadła sroce spod łogona i dycko jakoś radziła se ze swojimi zmierzłymi bracikami.
Kiejś Fafika łod Fiziow na nich spuściła, kiery znany boł z tego, że kozdego zarozki ugryz, jak sie yno z lańcucha urwoł. Podynść do sia dowoł yno Margiytce, bo mu łod malutkości jodło nosiła. I toż, jak dziołszka te braciki znerwowały, to spuściła na nich Fafika, kiery im cołki galoty potargoł, a nojstarszymu Franckowi dwa zymbiska wbioł do rzici tak głymboko, że tydziyń na nij siedzieć niy poradzioł. Mirusiowi zajś, drugimu bracikowi, tak kiejś kulokiym w czoło pizła, jak ji graczki do rantu wyciepoł, że już dycko mu sie w głowie zawracało.
Ziguś dycko lepszy traktowoł Margiytka niż synkow i choć nigdy bardzo bajtli niy bawioł, swoja cera czasym broł na koło, coby sie ś niom po placu karnąć, abo groł ji na cyji roztomańte pieśniczki, coby jom rozweselić.
Roz tyż wzion jom we Wielko Sobota przed Wielkanocom, coby koszyczek z jodłym poswiyncić, bo Małgola smoliła taki rzeczy. Ziguś, jak to Ziguś, zaszoł z tym koszyczkiym po czasie, jak już farorz skończyli świyncić, ale jednak szoł. Postoli trocha pod dźwiyrzami z kościoła i poszli nazot, ale dziołcha dycko spominała, że tatulek ś niom świyncić byli.
Jak Margiytka bardzij urosła, to bardzij tyż widać boło, że to je Zigusiowo cera, bo do szkoły nierada chodziła i bajtlom inkszym robiła na złość. A jak boła jeszcze starszo i zaczyna sie ś ni gryfno frelka robić, to zaczyna za synkami fest lotać i Ziguś uznoł, że z tym sie podała do Małgole, ale że powodzyni mo po nim, bo za nim dycko baby lotały.
Ni miala jeszcze Margiytka siedminoście rokow a już boła przi nadziei, toż Ziguś borok uznoł, że mu się chyba w chałpie te bajtle nigdy niy skończom. I mioł recht, bo Margiytka narodziła tych bajtli bez pora rokow piynć, a kożdego miała z inkszym chłopym. Toż ze swojich włośnych bajtli mioł yno Ziguś jedna cera, ale za to piynć wnukow i potym z Małgolom na starość musieli wszystki wybawić.
Bez cołki swoji życi mioł Ziguś aż szejść bajtli, ale yno jedna cerka Margiytka boła rychtyg jego. Z Adelkom, cerkom łod Wichtory ni miol żodnych korowodow, a howały jom jego baba z mamulkom i Ziguś mało wiela sie ś niom natropioł. Czasym yno Wichtora wychciała łod niego na nowy klajd, abo jaki mantlik dlo dziolszki, ale i tak njwiyncyj ji kupowała z tego co sama na torgu uhandlowała. Roz yno musioł bawić dziolszka jak łobie baby – mamulka i Wichtora na pogrzyb łod ujca do inkszej dziedziny jechały. Ziguś boł wtynczas w doma i mioł nakozane. coby Adelka bawić. Dziołszce mierzło sie łokropnie, toż uprosiła Zigusia coby ji jako bojka łopedzioł.
I porozprowiol Adelce staro godka, kiero mu jeszcze starka bojali o dobrej czarownicy, kiero w lesie Hermanioku miyszkała i skuli tego, że boła dycko sama musiała se w blasze hajcować i drzewo nosic na puklu we starej chacce. Kiejś jak szła z tym drzewym napotkała Feliksa, kiery miyszkoł niedaleko ze swojom babom, a biyda mioł w chałpie toż grziby pod stromami zbiyroł. Uprosiła czarownica chłopa coby ji tyn chrust du dom zanios, a za ta robota obiecała spełnić trzi życzynia. Po robocie wrocioł sie Feliks du dom do swoji baby, a jak yno wloz do kuchnie, zejrzoł na stole żur bez szpyrki, toż pedzioł na głos, że przidołby sie w tej zupie jaki piykny, masny konsek wosztu. A wtynczas zejrzeli z babom, jak w postrzodku na talyrzu leży hruby, wonioncy knebel dobrze uwyndzonego wosztu. Ale baba łod Feliksa jak sie dowiedziała o życzyniach łod czarownice, to zamiast uradować się z geszyngu zaczyna postwić łokropnie na swojigi chłopa.
Ni mog żejs prosić o złoto, abo o nowo chałpa pieroński mamloku?! - jaszczała aż sie łordeka trzonsła – Dyć za ta gupota niech ci zaroz tyn woszt przirośnie do kichola!
Baba niy pomyslała, że wypedziała drugi życzyni, kiere zarozki sie spełniło. Teroz dziepiyro łoba sie kapli, co napochali – zmarnowali już dwa życzynia, a terozki niy boło inkszej rady, yno prosić, coby tyn woszt łoderwoł sie nazot od Feliksowego kichola na zola, bo przeca niy bydzie chłop łoszpecony do końca życio!
Adelce sie bojka Zigusiowo tak spodobała, że potym sama jom dycko bojała starej Kryczynej i bajtlom, ze klierymi się kamraciła.
Jak zebrali dziolszka po smierci łod Wichtory, to dycko se potym chłop spominoł ta bojka i czasym boło mi markotno, że już Adelki niy widowoł.
Drugo baba, Małgola przikludziła mu do chałpy sztyrech synkow, kierzi dziepiyro pokozali Zigusiowi, co bajtle znaczom. Były to łokropne łorgole i pierzińszczoki, kierym niy boło rady. Małgola bardzo niy patrzała synkow, yno zaglondała coby w doma gorzołki niy brakło, a ci lotali po cołkich dniach na samopas, a sztyjc yno kieryś ze somsiadow przilazowoł na nich chalatać. A to, że na łące na lańcuchu uwiazali dziołszka łod Bernadki Fizinej, a łojce szukali jom godzinami po wsi, a to, że gadzina łod gospodorza Płonki wypuścili za płot, a to, że ryby ze stawu łod Materzoka kradnom, a to, że bajtle we szkole pierom, abo, że dziołchy w haźlu zawiyrajom, a to, to...., a to tamto...sztyjc cojś.
Jednego razu, jak ich Ziguś łoprzezywoł, że majom sie roboty chycić zamiast lotać po wsi wynokwili, coby na grządkach łod nieboszczki Kryczynej, kaj Ziguś jeszcze ćwikla do kozow sioł, nasioć na pojstrzodek majzu, bo jak wytuplikowali chłopu, ni ma nic lepszego na uspokojyni. Pomyśloł se wtynczas Ziguś, że eli bydom te synki majz jodać, to mono zrobiom się ś nich ciche syneczki, ze kierymi żodnej utropy niy bydzie, toż przistoł na to. Coż, kie somsiady od Fizie już kiejś godały, że niy śmi sie terozki sioć majzu, bo za to je sztrofa i jeszcze inksze korowody. Ale Ziguś chcioł mieć grzeczne bajtle, toż wynokwioł, coby tyn majz zasioć na pojstrzodku miyndzy ćwiklom i skryć go przed łoczami ludziskow. Toż nałokoło nasioł ćwikle, a na pojstrzodku posioł tako sporo kostka majzu i naokoło niego powbijoł do ziymie kuloki miyndzy kierymi rozciagnył zaciagaczki.
I tak se ros tyn majz i żodyn niy wiedzioł co tam je, choć wszystkich somsiadow ciekawiło co tyż Kryka za tymi zaciągaczkami kryje. A majz piyrsze uros wysoki, a potym zakwit piyknie na czerwiono, że aż zol boło, iż żodyn go oglądać niy śmi, a na koniec łokwit i w pojstrzodku zrobił sie piyrsze zielony, a potym zaczon czornieć jak taki prawdziwy majz, kiery sie do makowek dowo. Ziguś kożdy dziyn wlazowoł za te zaciągaczki i zagladoł na majz wielce rod, że tak mu się podarził. A jak już prziszło do tego, że trza go boło łoberwać, to jednego dnia zatym boł w robocie stracioł sie wroz z cołkiimi chłabinami, kiere ze ziymie wyrostały, tak, choćby go tam nigdy niy boło. Ściekoł sie chłop o tyn zdżały majz i oskarzoł wszystkich somsiadow, że mu go ukradły, ale nikaj z tym iść ni mog, bo przeca majz boł zakozany i ni mog sie prziznać, że go bez cołki lato za zaciągaczkami łopatrowoł.
A synki łod Malgole jak sie tyn majz stracioł, to po cołkich dniach w prykjach leżeli i yno w jedno miejsce zaglondali kajś na łordece, choćby jacy chorzi byli. Twało to wiyncyj jak miesiąc i Ziguś łobiecoł se , że wiyncyj już na majzu sioć niy bydzie.
Rosły te synki łod Małgole, a czym boły wiynksze tym wiyncyj korowodow ś nimi boło.
Wiedzioł Ziga, że u somsiadow coroz to inksze rzeczy sie tracom, a jak potym po wsi godka boła, że z jakigo gospodarstwa wyparowały gynsi, abo kury, abo jaki klamory, to bajtle łod Małgole kupowały se potym bombony, lizoki i roztomańte maszkety, a z czasym tyż piwo i gorzołka.
Roz Ziguś posłyszoł jak z jednym, blank cudzym panoczkiym targowali się o cyna za kaczyce, a przeca Małgola ni miała przi chałpie żodnej gowiedzi. Pora dni nieskorzij straciły się wszystki kaczyce z placu łod Gustle Kopyrtki i wtynczas Ziguś się kapnył, że jego łorgole jeszcze tych kaczyc ni mieli ukradzonych, a już ich sprzedowali.
Czasym wadził się chłop z Małgolom, coby im na rozum co nagodała, ale baba jeszcze rada boła, że tak se w życiu radzom. Jak im chcioł som po rziciach wystrzylać, to ciepli sie na niego do kupy i som mioł bojla pod łokiym. Ciynżki mioł ś nimi żywot, a czym boły starsze tym gorsze.
Ale mioł jedna uciecha w życiu i nadzieja, że na starsze roki bydzie go mioł kto łopatrować, bo mioł swoja włośno cerka ,Margiytka, kierej przol łz cołkiij mocy. Cołki życi chcioł mieć przeca jednego choć bajtla ze swoji krwie, jak to padajom, toż nareszcie po poru rokach łodkad sie łożynioł z Małgolom, baba oznajmiła mu, iż je przi nadziei. Coż to boła za łogromno uciecha dlo Zigusia - jak skokoł ze szczynścio, jak tyż boł we siodmym niebie tego żodyn opedzieć niy poradzioł. Łod początku chioł mieć dziołszka, ni ma sie zresztom czymu dziwować, kie synki ło Małgole tak mu nerwy targały. Zarozki tyż som wynokwioł miano dlo tej swoji cerki i padoł, że bydom ji godać Margiytka. A jak ze kierym rozprowioł, czy to w robocie, czy tyż na szesyji, to kożdego sie pytoł
A wiycie, wy wiycie, jak tyż bydzie naszej Margiycie?
I niż kiery zdążył gymba łotworzić, to som łodpowiadoł
Margiytka.
Jak tyż Małgola urodziła dziołszka ( co łod początku przewidowoł), bez dwa tydnie niy krzyźbioł z uciechy i dziepyro po tym czasie obejrzoł se piyrszy roz ta swoja Margiytka. Przoł ji łogromnie i dycko jom bronioł jak ji synki łod Małgole na złość robiły. A ni miała przi nich leko.
Jak jeszcze boła blank mało, to co chwila jom kajś wysmyczyli, a potym z kympy wozyk ś niom spuszczali, abo bele kaj jom zostawili i zapomnieli o nij, a dziołcha ryczała choćby jom kiery ze skory łobdziyroł. Jak Malgola nakozała im jom w doma wachować, to za szłapka jom do stoła prziwiazowali, abo do szranku jom zawiyrali. Ale dziołszka tyż , jak to godajom, niy wypadła sroce spod łogona i dycko jakoś radziła se ze swojimi zmierzłymi bracikami.
Kiejś Fafika łod Fiziow na nich spuściła, kiery znany boł z tego, że kozdego zarozki ugryz, jak sie yno z lańcucha urwoł. Podynść do sia dowoł yno Margiytce, bo mu łod malutkości jodło nosiła. I toż, jak dziołszka te braciki znerwowały, to spuściła na nich Fafika, kiery im cołki galoty potargoł, a nojstarszymu Franckowi dwa zymbiska wbioł do rzici tak głymboko, że tydziyń na nij siedzieć niy poradzioł. Mirusiowi zajś, drugimu bracikowi, tak kiejś kulokiym w czoło pizła, jak ji graczki do rantu wyciepoł, że już dycko mu sie w głowie zawracało.
Ziguś dycko lepszy traktowoł Margiytka niż synkow i choć nigdy bardzo bajtli niy bawioł, swoja cera czasym broł na koło, coby sie ś niom po placu karnąć, abo groł ji na cyji roztomańte pieśniczki, coby jom rozweselić.
Roz tyż wzion jom we Wielko Sobota przed Wielkanocom, coby koszyczek z jodłym poswiyncić, bo Małgola smoliła taki rzeczy. Ziguś, jak to Ziguś, zaszoł z tym koszyczkiym po czasie, jak już farorz skończyli świyncić, ale jednak szoł. Postoli trocha pod dźwiyrzami z kościoła i poszli nazot, ale dziołcha dycko spominała, że tatulek ś niom świyncić byli.
Jak Margiytka bardzij urosła, to bardzij tyż widać boło, że to je Zigusiowo cera, bo do szkoły nierada chodziła i bajtlom inkszym robiła na złość. A jak boła jeszcze starszo i zaczyna sie ś ni gryfno frelka robić, to zaczyna za synkami fest lotać i Ziguś uznoł, że z tym sie podała do Małgole, ale że powodzyni mo po nim, bo za nim dycko baby lotały.
Ni miala jeszcze Margiytka siedminoście rokow a już boła przi nadziei, toż Ziguś borok uznoł, że mu się chyba w chałpie te bajtle nigdy niy skończom. I mioł recht, bo Margiytka narodziła tych bajtli bez pora rokow piynć, a kożdego miała z inkszym chłopym. Toż ze swojich włośnych bajtli mioł yno Ziguś jedna cera, ale za to piynć wnukow i potym z Małgolom na starość musieli wszystki wybawić.
Komentarze
Prześlij komentarz