III Zigusiowo robota.
Skończył już Ziguś dwadzieścia rokow i Kryczyno zaczyni łogromnie nalygać, coby se w końcu jako robota znod.
Nasi tatulek som już starzi, jo tam niy godom, bo w chałpie sie przidosz, ale ta pyndzyjo, ze kierej żyjymy dlo wszystkich niy styknie. - wajali – A pomyśl yno synku, co by tyż boło, jakby tak tatulek pominyli, przeca choroby swoji majom i żyć wiecznie niy bydom. To je darymne, wszystki twoji kamraty downo robiom, toż choć cie tam z chałpy niy wyciepuja, to roboty musisz se poszukać. Dyć som roztomańte fachy, a tyś je synek mądry i szprytny, jak mało kiery, na pewno bydom z ciebie radzi w robocie – zachwolała jak pozaglondała na jego kwaśno maska.
Bo Ziguś Kryka nigdy się do roboty niy polył i ludzie pośmiywali się skuli tego z Krykow. Niejedyn przeca widzioł., jak Kryczyno w ziymi ryła łopatom, coby stromek trześnie przesadzić, a synek yno dzierżoł tyn piyń i w miejscu stoł, abo udeptowoł w kołko ziymia. A jak stary Kryka gnoj wyciepowoł, to Ziguś zarozki na koło siodoł, zawieszoł cyja na pukel i już go niy boło. Skuli tego jego zgnilstwa co chwila kieryś przigodoł Kryczynej, że lebra i nebieskigo ptoka wychowała. Toż coby pokozać wszystkim, że to ni łoni, a łona mo recht wychwolając jedynoka zaczyna go do tej roboty gonić.
Ziguś trocha udowoł, że sie staro o robota u kowola Wale i u Longina Wyciska, kiery do pola ludzi noimoł i jeszcze godol, że na kolei bydzie glajzy pod cugi kłod, ale tak po prowdzie to nikaj niy zaszoł sie o robota spytać. W końcu Kryczyno wziyna sprawy we swoji rynce i poszła do Alojza Porwoła, szwagra, kiery boł masorzym i pora razy godoł, że by mu się jaki pomocnik przidoł. Jak sie dowiedzioł, że Ziguś chciołby nojąć się do niego do masarskigo fachu niy boł bardzo z tego rod, ale Kryczynej odmówić niy poradzioł.. I tak zostoł Ziguś pomogerym od masorza i choć dycko boł przeciwnikiym zbijanio wszelkij gowiedzi musioł pogodzić się z tym, że bydzie miynso okrowoł i rychtowoł babucie do zbijanio. Alojz Porwoł boł noijwiynkszym masorzym we wsi i niy yno chodzowol po ludziach, coby łodchowano gowiydź przerobiać na krupnioki, żymloki i loeberwoszty abo prezwoszty, ale tyż skupowol komiki ze togrow i ze spyndu i roboł ś nich konski do pieczynio, abo przeronbioł na woszty i łoddstowioł do sklepu u Kałuże kaj wszystko szlo nabyć – od fetu, po gardiny i niedzielne strzewiki.
Wiedzioł Alojz, że ze Zigusiym roztomańcie bywo eli idzie o robota, toż niy dopuszczoł go ku zbijaniu, yno nakozoł, coby wroz z inkszym poagierym, Ignacym Cnotom kroli na konski miynso. Ignac poradzioł jeszcze robić woszty, kiere nawlykoł do wyczyszczonych strzewow, ale do tej roboty Zigusia niy dopuszczoł, choć tyn chcioł mu pomogać, bo jednostajne kroci łobrzidło mu za dwa dni. Alojz jednak łostrzeg Ignaca, coby niy ważoł się dować młodymu Kryce żodnej odpowiedzialnej roboty.
Coż, kie za pora dni prziszol do masorza Porwoła Gustlik Watoła, elektrykorz. Zigusia łokropnie ciekawiol sztrom, bo wtynczas jak boł jeszcze blank młodym karlusym niy boł aż tak powszechny jak to je dzisio. Byrny i sztekry bardzij sie psuły i trza ich boło czynścij wymiyniać. Dlo takigo synka jak Ziguś nojwiynkszom zagadkom boło to, że bez żeleźne rzeczy tyn sztrom bardzij lecioł, a zajs drzewo jak przciśniesz do sztroma, to idzie go chytać gołymi gorściami, a jak byś mioł na szłapach guminioki,to tyż cie niy kopnie. O to wszystko wypytowoł sie Ziguś elektrykorza, a on choć ni mioł wiela czasu, to jednak z ciyrpliwościom mu to tuplikowoł. O jedno yno zapomnioł sie Ziguś spytać, a już Gustlik wszystko posprałowoł i poszoł du dom. Łogromnie ciekawiło synka, czy jakby tak konsek tego miynsa, co go po cołkich dniach okrowoł prziciść do takigo drota ze sztromym, to by go kopło czy ni. Niy poradzioł sie karlus łopyndzić łod tej ciekawości aż w końcu wzion konsek łowiynzigo miynsa do gorści i gibko z cołkij siły przicis do łodkrytego drota. Dalij już nic niy wiedziioł i tak do końca niy spokopioł kiedy tyn sztrom przelecioł bez ta łowiynzina, bo dziepiyro sie spamiyntol w drugioj izbie na trokach, kaj dycko Alojz zabite wieprzki kłod jak go Ignac proł po licach coby go łocucić.
Alojz Porwoł łogromnie się wylynkoł takigo robotnika, że mu jeszcze kiedy cołko chałpa i masarnia wypoli, toż posłoł go du dom i doł dwa dni wolnego coby wydobrzoł.
Wyleżoł się bez tyn czas Ziguś we pryku, bo mu Kryczyno niy dowała w chałpie nic robić kie boł taki lichy, ale i tak mu sie z tego sztromu cojś przestawiło, bo boł cołki tydziyń jakiś ogupiały.
W końcu jednak prziszła niedziela i wygnali go mamulka do kościoła na mszo, coby prosioł o uzdrowiyni. A w tyn dziyń farorz praje mieli kozani o trzech krolach, kierzi prziszli do Betlejym nawiydzić narodzonego Pon Boczka. Farorz byli przed tydniym na dalekij rajzie w katedrze we Kolonii w Niymcach kaj bezmała do dzisio zachowane som czaszki, kiere noleżały do trzech kroli. Cali jeszcze zauroczoni tom rajzom rozprowiali na kozaniu farorz o tych mydrcach ze dalekigo wschodu i łogromnie przeżywali ta swoja godka. Coż,kie jak to mieli dycko we zwyku godali fest cicho, tak ,że ciynzko ich boło rozumieć, a zajś jak chcieli pedzieć co ważnego, to jak naroz rykli wiela siły, to aż parafianie podkoczyli we ławkach. I terozki tyż rozprowiali i rozprowiali, a borok Ziguś jeszcze lichy od tego sztromu zdrzymnył sie we ławce na tym kozaniu i śniło mu sie boroczkowi, że goni wielkigo babucia, coby go zarznyć wroz z inkszymi masorzami. A farorz doszli praje do sedna godki i terozki mieli zadać nojważniejsze pytani na kozani, toż coby wszyscy uslyszeli chlaśli z cołkij siły gorściom w w ambona i rykli wiela mieli siły
I coż to byli za trzej mężowie?!
A Ziguś kiery sie obudził skuli tego ryku stanył na baczność we ławce i wylynkany ryknył jeszcze głośnij od farorza
To byli masorze!
Alojz Porwol tyż boł na tej maszy i jak yno zejrzol po połedniu Kryczyno zaczon ji rozgadować, że lepszy bydzie eli synek wiyncyj u niego niy bydzie robioł, bo mu sie jeszcze pogorszy. Kryczyno jednak byli uparto baba i niy dali sie tak leko zbyć.
Dyć to skiż ciebie i twojigo sztromu tyn synek je chory! Tyś to narobioł , pieronie łognisty, a teroz chcesz sie go pozbyć, coby mu piniyndzy niy zapłacić! - wrzeszczeli na cołko wieś.
W końcu Alojz zgańbiony i znerwowany lobiecoł, że do synkowi jeszcze jedna szansa.
Terozki kozoł mu wachować chałpy i masarnie jak łoba z Ignacym pojadom na spynd.
Toż siedziol Ziguś w małym kamerliku ze zadku kole chlywow cołki popołedni, bo Alojz niy chciol żeby mu wlazowoł du dom, a mierzło mu się łogromnie. Trocha poszpacyrowoł po placu, a potym jak już sie ćmiło na dworze szoł pozaglondać na Alojzowo gowiydź. We chlywkach siedziały dwa spore kormiki i porka takich maluśkich prosioczkow, a konsek dalij zejrzoł synek dwie piykne, biołe koziczki i wielkigo, czornego capa z dłogom brodom i łogromnymi rogami. Z boku kole chlywkow ujrzoł zajś kopka świyżego siana, toż zaczon nim futrować ta Alojzowo gadzina, a myśloł przy tymu o roztomańtych rzeczach.
Te małe prosioczki miały pewnikiym u swojigo gospodorza zapewniony byt na dłożyj, bo niyłodrośnione jeszcze boły, biołe koziczki dowały mlyko, toż Alojz ni mioł zamiaru ich zbijać, ale te srogi kormiki i tyn wielki, rogaty cap dłogo sam niy pociągnom. Taki masorz jak Porwoł już pewnikiym rychtowoł sie do przerobiynio tych borokow na woszty i krupnioki. I wtynczas jak se to Ziguś wszystko przemyśloł, to postanowioł, że do śmierci tych niewiniątek niy dopuści.
Połotwiyroł dźwiyrka z chlywkow, kaj boły te kormiki i cap, a potym wygnoł ich na plac. Coby Alozjz sie za gibko niy pokapowoł, że mu się gowiydź z chlywkow straciła pognoł jom za płot, a potym dalij bez łąka i lasem, a potym za drogom puścioł stworzonka wolno. Ledwo sie wrocioł ku chlywkom przijechali Alojz z Ignacym, toż wartko pozawiyroł te dźwiyrka i wyloz na plac zapewniając masorza, że już mu gowiydź na wieczor pofutrowoł. Chłop rod, że ni musi iśc przed nocom do chlywa posłoł Zigusia i Ignaca du dom, a som poszoł lygać, bo słaby boł po rajzie, a rano trza boło przeca wczas stować. Coż, kie Alojz niy wiedzioł, że jego gowiydź poszła bez las i droga aż ku farskimu płotu, a dalij na kiyrchow wele kościoła na Gornioku. Że już blank cima boło, to komiki i cap polygały kole grobow.
Wczas rano jak yno sie widno zrobiło głodne kormiki zaczyny ryć groby jedyn za drugim, a cap łogryzoł za rajom wszystki kwiotka i te posadzone w ziymi i te w blumwazach.
Piyrszy na kiyrchow, kiery boł dokola kościoła prziszoł kościelny, bo trza boło dźwiyrze otwiyrać i do msze rannej rychtować. Chłop zaspany jeszcze fest boł, toż niy doł se pozor, że mocka gbrobow boło porytych, yno poszoł prosto ku dżwiyrzom, a jak już boł blank blisko nich to zza winkla na niego wyskoczył tyn cap.
Praje piyrsi ludzie już szli we strona kościoła na mszo, jak posłyszeli straszny ryk, toż puścili sie biegym zaglondać coż to sie robi. A to borok kościelny z wypniyntom rziciom , przeciepniony bez rogi od capa rajcowoł na nim bez cołki kiyrchow myśląc se, że to som dioboł ze spodka piekieł na niego napod. Wylynkani ludzie zejrzeli tyż kormiki, kiere lotały po cołkim kiyrchowie i niszczyły za rajom groby.
Loboga! Dyć to chyba nadeszoł sąd ostateczny! - ryczeli ludzie.
Trocha nieskorzij dziepiyro przilecioł na kiyrchow masorz, Alojz Porwoł, kiery rano pokapowoł się, że we chlywkach mu gowiedzi brakuje, a jak usłyszoł łokropne larmo łod strony kościoła, to zarozki wiedzioł, że Zigus musioł co napochać., Musioł potym Alojz popłacić wszystkim ludziom za szkody na grobach, a Zigusia wyciep z roboty i widzieć go niy chcioł na łoczy do końca życio.
I tak zajś zostoł synek bez roboty. Z rok mono szukoł jakigo zajyncio, aż mu downi kamraci Walek i Erich pedzieli, że nojlepszy zajechać cugiym na rybnicki gruby i tam się przijąć za hajera.
Na takij grubie robi moc ludzi, – godali jedyn bez drugigo – że choćbyś tam co popochoł, to się straci.
I tak przekonali Zigusia. Toż zrychtowoł se papiory i zajechoł do biura, coby sie na gruba przijąć. A tam, we tej siyni czakało już pora synkow i trzi młode frelki, kiere chciały sie przijąć na płoczka na powierzchnia gruby. Szykowne boły te dziołchy i Ziguś jak ich yno zejrzoł, to zarozki doł się ś nimi do godki. A niy boło ciynżko sie ś nimi gododać, bo Erna, Krista i Traudka drzistały jedna bez drugo i gymby im sie ani na chwila niy zawiyrały. Jak zapoznały sie ze Zigusiym zarozki zaczyny przed nim łobgadować jednego panoczka, kiery bezmała w tym biurze siedzioł, kaj sie te papiory łoddowało. A wiedziały o nim roztomańte rzeczy, bo jak wytuplikowały synkowi, na tej grubie robiła łod downa jejich kamratka, tako, co to za niom lotoł tyn panoczek z biura.
Naszo kamratka niy rada ś nim godo, – tuplikowała Krista – bo je chłop niecherski, glaca mo jak tablet i brele hrube, bez kierych niy widzi, bo je blank świdraty.
A ancug na nim niy leży, bo rynce mo jakiśik krotkawe, a brzuch wielki, że ani westy ni może na nim zapiac na knefle. - dodała swoji trzi grosze Traudka.
A zmierzły je łokropnie, głos to mo taki zachrapuciały, choćby kiery do zaruściałego kibla jscoł z wysoka i nieżyczliwy je jak diosi, toż, aż strach biere sie do niego odezwać, żeby za dźwiyrze zarozki niy wyciep człowieka. I taki by chcioł lotać za naszom kamratkom, kiero je piykno i mo lukate włosy. A kaj by łona tyż chciała takigo glacoka! - dołożyła Erna.
Jak już to wszystko frelki Zigusiowi porozprowiały, to som sie polynkoł, że go z tego biura mogom wyciepać, kie tyn panoczek som tacy zmierzli i szpetni. Na szczynści do rozprowiajacych w siyni dołączył naroz jakiś glacaty chłop, a trzi frelki jak go zejrzały zaczyny zarozki na inksze tymata dżistać. Panoczek zajś przidziwali się Ernie, Kriscie i Traudce i zaczyni się pytać.
A panie na gruba sie chcom przijąć? - zaczyni grzecznie – A do jakigo wydziału?
Dziołchy już łodymkły gymby, coby łodpedzieć, ale tym razym Ziguś ich ubieg.
Te frelki chcom iśc na płoczka. – zaczon tuplikować – Ale boroki som wylynkane, bo za tymi dźwiyrzami siedzi taki łoszkliwy glacok, kiery je szpetniejszy niż dioboł ze samego pojstrzodka piekła. Te dziołszki go znajom i niy poradzom strowić tego świdroka, kiery za babami loce, a zdrzadła chyba w chałpie ni mo i rozumu za grosz.
Jak to wszystko tyn panoczek usłyszeli, to zrobili sie czerwioni na gymbie i aż nimi zatrząsło. A Zigus jak się na nich podziwoł, to zejrzoł na tej glacy trzi kropki potu, kiere skulały mu się za brele, aż musioł ich wartko sjąć, bo mu sie zaparziły. Wysztrekowoł sie potym jak pultok, kiery sie gońcuje po placu i ryknył z cołkij siły na te frelki.
Raus mi łod tego biura! Już jo sie łobstarom, coby żodno z was nigdy sam roboty niy dostała.
Dziołchy tyż się roztopyrczyły i zaczyny pomstować na Zigusia, chocioż ich bronioł, a potym poszły i wiyncyj ich synek niy spotkoł.
A potym Ziguś przijon sie do grubskij roboty i już pora dni niyskorzij sjyżdżoł na spodek gruby pod ziymia szolom i kopoł twardy wongel wroz z inkszymi hajerami. Wystoł przi tej robocie łogromnie i dłogo musioł sie tropić aż do nij przibadoł, bo tako robota je ciynżko i przi nij najlichszy chuchrok muskli dostanie, choćby jaki Herkules. Inksze hajery fest robiły se ze Zigusia błozna i szłoby sam dużo szkryfać o tym jak mu sie chlyb tracił z miyszka, jak lotoł po rozmańte łonaczydła po sto razy, abo jak strzylały filory, a łon lygol na zola przekonany, że tompło i zarozki go zasuje. Ale to wszystko musi kożdy nowoprzijynty przynść i przeżyć, coby być kiejś dobrym hajerym. Ziguś wszystko przedzierżoł i robioł na tej grubie dłogi roki, a jak potym połotwiyrali nowe gruby we Jastrzymbiu to tam się przijon i robioł aż do samej pyndzyje.
Skończył już Ziguś dwadzieścia rokow i Kryczyno zaczyni łogromnie nalygać, coby se w końcu jako robota znod.
Nasi tatulek som już starzi, jo tam niy godom, bo w chałpie sie przidosz, ale ta pyndzyjo, ze kierej żyjymy dlo wszystkich niy styknie. - wajali – A pomyśl yno synku, co by tyż boło, jakby tak tatulek pominyli, przeca choroby swoji majom i żyć wiecznie niy bydom. To je darymne, wszystki twoji kamraty downo robiom, toż choć cie tam z chałpy niy wyciepuja, to roboty musisz se poszukać. Dyć som roztomańte fachy, a tyś je synek mądry i szprytny, jak mało kiery, na pewno bydom z ciebie radzi w robocie – zachwolała jak pozaglondała na jego kwaśno maska.
Bo Ziguś Kryka nigdy się do roboty niy polył i ludzie pośmiywali się skuli tego z Krykow. Niejedyn przeca widzioł., jak Kryczyno w ziymi ryła łopatom, coby stromek trześnie przesadzić, a synek yno dzierżoł tyn piyń i w miejscu stoł, abo udeptowoł w kołko ziymia. A jak stary Kryka gnoj wyciepowoł, to Ziguś zarozki na koło siodoł, zawieszoł cyja na pukel i już go niy boło. Skuli tego jego zgnilstwa co chwila kieryś przigodoł Kryczynej, że lebra i nebieskigo ptoka wychowała. Toż coby pokozać wszystkim, że to ni łoni, a łona mo recht wychwolając jedynoka zaczyna go do tej roboty gonić.
Ziguś trocha udowoł, że sie staro o robota u kowola Wale i u Longina Wyciska, kiery do pola ludzi noimoł i jeszcze godol, że na kolei bydzie glajzy pod cugi kłod, ale tak po prowdzie to nikaj niy zaszoł sie o robota spytać. W końcu Kryczyno wziyna sprawy we swoji rynce i poszła do Alojza Porwoła, szwagra, kiery boł masorzym i pora razy godoł, że by mu się jaki pomocnik przidoł. Jak sie dowiedzioł, że Ziguś chciołby nojąć się do niego do masarskigo fachu niy boł bardzo z tego rod, ale Kryczynej odmówić niy poradzioł.. I tak zostoł Ziguś pomogerym od masorza i choć dycko boł przeciwnikiym zbijanio wszelkij gowiedzi musioł pogodzić się z tym, że bydzie miynso okrowoł i rychtowoł babucie do zbijanio. Alojz Porwoł boł noijwiynkszym masorzym we wsi i niy yno chodzowol po ludziach, coby łodchowano gowiydź przerobiać na krupnioki, żymloki i loeberwoszty abo prezwoszty, ale tyż skupowol komiki ze togrow i ze spyndu i roboł ś nich konski do pieczynio, abo przeronbioł na woszty i łoddstowioł do sklepu u Kałuże kaj wszystko szlo nabyć – od fetu, po gardiny i niedzielne strzewiki.
Wiedzioł Alojz, że ze Zigusiym roztomańcie bywo eli idzie o robota, toż niy dopuszczoł go ku zbijaniu, yno nakozoł, coby wroz z inkszym poagierym, Ignacym Cnotom kroli na konski miynso. Ignac poradzioł jeszcze robić woszty, kiere nawlykoł do wyczyszczonych strzewow, ale do tej roboty Zigusia niy dopuszczoł, choć tyn chcioł mu pomogać, bo jednostajne kroci łobrzidło mu za dwa dni. Alojz jednak łostrzeg Ignaca, coby niy ważoł się dować młodymu Kryce żodnej odpowiedzialnej roboty.
Coż, kie za pora dni prziszol do masorza Porwoła Gustlik Watoła, elektrykorz. Zigusia łokropnie ciekawiol sztrom, bo wtynczas jak boł jeszcze blank młodym karlusym niy boł aż tak powszechny jak to je dzisio. Byrny i sztekry bardzij sie psuły i trza ich boło czynścij wymiyniać. Dlo takigo synka jak Ziguś nojwiynkszom zagadkom boło to, że bez żeleźne rzeczy tyn sztrom bardzij lecioł, a zajs drzewo jak przciśniesz do sztroma, to idzie go chytać gołymi gorściami, a jak byś mioł na szłapach guminioki,to tyż cie niy kopnie. O to wszystko wypytowoł sie Ziguś elektrykorza, a on choć ni mioł wiela czasu, to jednak z ciyrpliwościom mu to tuplikowoł. O jedno yno zapomnioł sie Ziguś spytać, a już Gustlik wszystko posprałowoł i poszoł du dom. Łogromnie ciekawiło synka, czy jakby tak konsek tego miynsa, co go po cołkich dniach okrowoł prziciść do takigo drota ze sztromym, to by go kopło czy ni. Niy poradzioł sie karlus łopyndzić łod tej ciekawości aż w końcu wzion konsek łowiynzigo miynsa do gorści i gibko z cołkij siły przicis do łodkrytego drota. Dalij już nic niy wiedziioł i tak do końca niy spokopioł kiedy tyn sztrom przelecioł bez ta łowiynzina, bo dziepiyro sie spamiyntol w drugioj izbie na trokach, kaj dycko Alojz zabite wieprzki kłod jak go Ignac proł po licach coby go łocucić.
Alojz Porwoł łogromnie się wylynkoł takigo robotnika, że mu jeszcze kiedy cołko chałpa i masarnia wypoli, toż posłoł go du dom i doł dwa dni wolnego coby wydobrzoł.
Wyleżoł się bez tyn czas Ziguś we pryku, bo mu Kryczyno niy dowała w chałpie nic robić kie boł taki lichy, ale i tak mu sie z tego sztromu cojś przestawiło, bo boł cołki tydziyń jakiś ogupiały.
W końcu jednak prziszła niedziela i wygnali go mamulka do kościoła na mszo, coby prosioł o uzdrowiyni. A w tyn dziyń farorz praje mieli kozani o trzech krolach, kierzi prziszli do Betlejym nawiydzić narodzonego Pon Boczka. Farorz byli przed tydniym na dalekij rajzie w katedrze we Kolonii w Niymcach kaj bezmała do dzisio zachowane som czaszki, kiere noleżały do trzech kroli. Cali jeszcze zauroczoni tom rajzom rozprowiali na kozaniu farorz o tych mydrcach ze dalekigo wschodu i łogromnie przeżywali ta swoja godka. Coż,kie jak to mieli dycko we zwyku godali fest cicho, tak ,że ciynzko ich boło rozumieć, a zajś jak chcieli pedzieć co ważnego, to jak naroz rykli wiela siły, to aż parafianie podkoczyli we ławkach. I terozki tyż rozprowiali i rozprowiali, a borok Ziguś jeszcze lichy od tego sztromu zdrzymnył sie we ławce na tym kozaniu i śniło mu sie boroczkowi, że goni wielkigo babucia, coby go zarznyć wroz z inkszymi masorzami. A farorz doszli praje do sedna godki i terozki mieli zadać nojważniejsze pytani na kozani, toż coby wszyscy uslyszeli chlaśli z cołkij siły gorściom w w ambona i rykli wiela mieli siły
I coż to byli za trzej mężowie?!
A Ziguś kiery sie obudził skuli tego ryku stanył na baczność we ławce i wylynkany ryknył jeszcze głośnij od farorza
To byli masorze!
Alojz Porwol tyż boł na tej maszy i jak yno zejrzol po połedniu Kryczyno zaczon ji rozgadować, że lepszy bydzie eli synek wiyncyj u niego niy bydzie robioł, bo mu sie jeszcze pogorszy. Kryczyno jednak byli uparto baba i niy dali sie tak leko zbyć.
Dyć to skiż ciebie i twojigo sztromu tyn synek je chory! Tyś to narobioł , pieronie łognisty, a teroz chcesz sie go pozbyć, coby mu piniyndzy niy zapłacić! - wrzeszczeli na cołko wieś.
W końcu Alojz zgańbiony i znerwowany lobiecoł, że do synkowi jeszcze jedna szansa.
Terozki kozoł mu wachować chałpy i masarnie jak łoba z Ignacym pojadom na spynd.
Toż siedziol Ziguś w małym kamerliku ze zadku kole chlywow cołki popołedni, bo Alojz niy chciol żeby mu wlazowoł du dom, a mierzło mu się łogromnie. Trocha poszpacyrowoł po placu, a potym jak już sie ćmiło na dworze szoł pozaglondać na Alojzowo gowiydź. We chlywkach siedziały dwa spore kormiki i porka takich maluśkich prosioczkow, a konsek dalij zejrzoł synek dwie piykne, biołe koziczki i wielkigo, czornego capa z dłogom brodom i łogromnymi rogami. Z boku kole chlywkow ujrzoł zajś kopka świyżego siana, toż zaczon nim futrować ta Alojzowo gadzina, a myśloł przy tymu o roztomańtych rzeczach.
Te małe prosioczki miały pewnikiym u swojigo gospodorza zapewniony byt na dłożyj, bo niyłodrośnione jeszcze boły, biołe koziczki dowały mlyko, toż Alojz ni mioł zamiaru ich zbijać, ale te srogi kormiki i tyn wielki, rogaty cap dłogo sam niy pociągnom. Taki masorz jak Porwoł już pewnikiym rychtowoł sie do przerobiynio tych borokow na woszty i krupnioki. I wtynczas jak se to Ziguś wszystko przemyśloł, to postanowioł, że do śmierci tych niewiniątek niy dopuści.
Połotwiyroł dźwiyrka z chlywkow, kaj boły te kormiki i cap, a potym wygnoł ich na plac. Coby Alozjz sie za gibko niy pokapowoł, że mu się gowiydź z chlywkow straciła pognoł jom za płot, a potym dalij bez łąka i lasem, a potym za drogom puścioł stworzonka wolno. Ledwo sie wrocioł ku chlywkom przijechali Alojz z Ignacym, toż wartko pozawiyroł te dźwiyrka i wyloz na plac zapewniając masorza, że już mu gowiydź na wieczor pofutrowoł. Chłop rod, że ni musi iśc przed nocom do chlywa posłoł Zigusia i Ignaca du dom, a som poszoł lygać, bo słaby boł po rajzie, a rano trza boło przeca wczas stować. Coż, kie Alojz niy wiedzioł, że jego gowiydź poszła bez las i droga aż ku farskimu płotu, a dalij na kiyrchow wele kościoła na Gornioku. Że już blank cima boło, to komiki i cap polygały kole grobow.
Wczas rano jak yno sie widno zrobiło głodne kormiki zaczyny ryć groby jedyn za drugim, a cap łogryzoł za rajom wszystki kwiotka i te posadzone w ziymi i te w blumwazach.
Piyrszy na kiyrchow, kiery boł dokola kościoła prziszoł kościelny, bo trza boło dźwiyrze otwiyrać i do msze rannej rychtować. Chłop zaspany jeszcze fest boł, toż niy doł se pozor, że mocka gbrobow boło porytych, yno poszoł prosto ku dżwiyrzom, a jak już boł blank blisko nich to zza winkla na niego wyskoczył tyn cap.
Praje piyrsi ludzie już szli we strona kościoła na mszo, jak posłyszeli straszny ryk, toż puścili sie biegym zaglondać coż to sie robi. A to borok kościelny z wypniyntom rziciom , przeciepniony bez rogi od capa rajcowoł na nim bez cołki kiyrchow myśląc se, że to som dioboł ze spodka piekieł na niego napod. Wylynkani ludzie zejrzeli tyż kormiki, kiere lotały po cołkim kiyrchowie i niszczyły za rajom groby.
Loboga! Dyć to chyba nadeszoł sąd ostateczny! - ryczeli ludzie.
Trocha nieskorzij dziepiyro przilecioł na kiyrchow masorz, Alojz Porwoł, kiery rano pokapowoł się, że we chlywkach mu gowiedzi brakuje, a jak usłyszoł łokropne larmo łod strony kościoła, to zarozki wiedzioł, że Zigus musioł co napochać., Musioł potym Alojz popłacić wszystkim ludziom za szkody na grobach, a Zigusia wyciep z roboty i widzieć go niy chcioł na łoczy do końca życio.
I tak zajś zostoł synek bez roboty. Z rok mono szukoł jakigo zajyncio, aż mu downi kamraci Walek i Erich pedzieli, że nojlepszy zajechać cugiym na rybnicki gruby i tam się przijąć za hajera.
Na takij grubie robi moc ludzi, – godali jedyn bez drugigo – że choćbyś tam co popochoł, to się straci.
I tak przekonali Zigusia. Toż zrychtowoł se papiory i zajechoł do biura, coby sie na gruba przijąć. A tam, we tej siyni czakało już pora synkow i trzi młode frelki, kiere chciały sie przijąć na płoczka na powierzchnia gruby. Szykowne boły te dziołchy i Ziguś jak ich yno zejrzoł, to zarozki doł się ś nimi do godki. A niy boło ciynżko sie ś nimi gododać, bo Erna, Krista i Traudka drzistały jedna bez drugo i gymby im sie ani na chwila niy zawiyrały. Jak zapoznały sie ze Zigusiym zarozki zaczyny przed nim łobgadować jednego panoczka, kiery bezmała w tym biurze siedzioł, kaj sie te papiory łoddowało. A wiedziały o nim roztomańte rzeczy, bo jak wytuplikowały synkowi, na tej grubie robiła łod downa jejich kamratka, tako, co to za niom lotoł tyn panoczek z biura.
Naszo kamratka niy rada ś nim godo, – tuplikowała Krista – bo je chłop niecherski, glaca mo jak tablet i brele hrube, bez kierych niy widzi, bo je blank świdraty.
A ancug na nim niy leży, bo rynce mo jakiśik krotkawe, a brzuch wielki, że ani westy ni może na nim zapiac na knefle. - dodała swoji trzi grosze Traudka.
A zmierzły je łokropnie, głos to mo taki zachrapuciały, choćby kiery do zaruściałego kibla jscoł z wysoka i nieżyczliwy je jak diosi, toż, aż strach biere sie do niego odezwać, żeby za dźwiyrze zarozki niy wyciep człowieka. I taki by chcioł lotać za naszom kamratkom, kiero je piykno i mo lukate włosy. A kaj by łona tyż chciała takigo glacoka! - dołożyła Erna.
Jak już to wszystko frelki Zigusiowi porozprowiały, to som sie polynkoł, że go z tego biura mogom wyciepać, kie tyn panoczek som tacy zmierzli i szpetni. Na szczynści do rozprowiajacych w siyni dołączył naroz jakiś glacaty chłop, a trzi frelki jak go zejrzały zaczyny zarozki na inksze tymata dżistać. Panoczek zajś przidziwali się Ernie, Kriscie i Traudce i zaczyni się pytać.
A panie na gruba sie chcom przijąć? - zaczyni grzecznie – A do jakigo wydziału?
Dziołchy już łodymkły gymby, coby łodpedzieć, ale tym razym Ziguś ich ubieg.
Te frelki chcom iśc na płoczka. – zaczon tuplikować – Ale boroki som wylynkane, bo za tymi dźwiyrzami siedzi taki łoszkliwy glacok, kiery je szpetniejszy niż dioboł ze samego pojstrzodka piekła. Te dziołszki go znajom i niy poradzom strowić tego świdroka, kiery za babami loce, a zdrzadła chyba w chałpie ni mo i rozumu za grosz.
Jak to wszystko tyn panoczek usłyszeli, to zrobili sie czerwioni na gymbie i aż nimi zatrząsło. A Zigus jak się na nich podziwoł, to zejrzoł na tej glacy trzi kropki potu, kiere skulały mu się za brele, aż musioł ich wartko sjąć, bo mu sie zaparziły. Wysztrekowoł sie potym jak pultok, kiery sie gońcuje po placu i ryknył z cołkij siły na te frelki.
Raus mi łod tego biura! Już jo sie łobstarom, coby żodno z was nigdy sam roboty niy dostała.
Dziołchy tyż się roztopyrczyły i zaczyny pomstować na Zigusia, chocioż ich bronioł, a potym poszły i wiyncyj ich synek niy spotkoł.
A potym Ziguś przijon sie do grubskij roboty i już pora dni niyskorzij sjyżdżoł na spodek gruby pod ziymia szolom i kopoł twardy wongel wroz z inkszymi hajerami. Wystoł przi tej robocie łogromnie i dłogo musioł sie tropić aż do nij przibadoł, bo tako robota je ciynżko i przi nij najlichszy chuchrok muskli dostanie, choćby jaki Herkules. Inksze hajery fest robiły se ze Zigusia błozna i szłoby sam dużo szkryfać o tym jak mu sie chlyb tracił z miyszka, jak lotoł po rozmańte łonaczydła po sto razy, abo jak strzylały filory, a łon lygol na zola przekonany, że tompło i zarozki go zasuje. Ale to wszystko musi kożdy nowoprzijynty przynść i przeżyć, coby być kiejś dobrym hajerym. Ziguś wszystko przedzierżoł i robioł na tej grubie dłogi roki, a jak potym połotwiyrali nowe gruby we Jastrzymbiu to tam się przijon i robioł aż do samej pyndzyje.
Komentarze
Prześlij komentarz