Przejdź do głównej zawartości

Barbórka po wodzie

Barborka po wodzie - Gody po lodzie

Kaj żejście siedli Barborko? Kaj odważno dziewico?
Dyć zmazano woda kidze wom sie na lico,
dyć gornik wom gwiżdże pod nosym, klnie i szteruje wos sztyjc.
Wy nic niy halacecie? Wy niy godocie nic?
Dyć pyrlik wom pod rynkom, pod szłapkom konszczek chleba.
Czy z tyj kapliczki na dole daleko wom do nieba?

- Ujec idom – malutko Barborka już niy poradziła sie doczekać, aż dźwiyrze łodymknom sie i stanie w nich Longin muzykant, ujec, kierego nojbardzij rada słochała, bo tyż żodyn jak łon niy rozprowioł tak piyknie o śląskich zwykach i starych bojkach.
Ale coż to? Ja, ja ciotka Stazyja, baba łod Longina już sie zgorszyła łokropnie jak yno go bez łokno ujrzała, bo już czuła, że w Barborka chłopa krzyźbego mieć niy bydzie. Najlepszy by bolo dlo nij jakby Longin sie wcale na puzonie niy nauczoł grać. Ale jak już kiery w orkiestrze gorniczej boł, to daremne - w Barborka bez gorniczej pobudki miyndzy familokami kole gruby łobyć sie niy mogło. Stazyji już o to gornicze grani wcale niy szło, ani o to, że po pobudce wszyscy szli na uroczysto mszo, ani o to, że potym słochali uroczystej godki samego dyrechtora, yno o to, że kożdy muzykantom poloł po sznapsie, a na koniec wszyscy jeszcze szli do szynku na poprawka, kiero niy poradziła się skończyć, tak dłogo aż po cołki szesyji wszyscy du dom deptali. Na dokłodka latoś od rana padało, maras w rantach sie zaczon zbiyrać, a że Longin pora rantow po drodze przibroł, toż paradne galoty z grubskigo uniforma mioł fest ukidane od ciaplyty, a ancug, gymba i rynce boły cołki w kropki, bo i auta zdążyły go opyrskać. Nic by jeszcze niy boło takigo skuli tej wypitej gorzałki, bo Longin zgodliwy boł, jak sie ożar, to haje nigdy Stazyji niy robioł, ale to baba nerwowało, że mało Barborka, jego chrześnioczka dycko zaproszała potkow na gościna we świynto swoji patronki. Potka rok rocznie prziszła krzyźbo, a potek choćby jaki najgorszy ożyrok. Choc sie Stazyja gorszyła, to mało Barborka uśmiychniono zaleciała wartko ku dźwiyrzom, obłapiła uciapranego ujca i dała mu srogi kusku w łoba lica, bo łokropnie swojemu potkowi przoła. Rodzono siostra Stazyje, a mamulka łod Barborki gibko opucowała mu galoty srogim kartaczym, obmyła uciaprane lica i już za chwila chłop siedział za stołym i popijoł ciepło bonkawa ze świyżymi kreplami, kiere woniały na cołko izba. Jak już wszyscy pojedli, to baby se tam w paradnej izbie dali siedziały i pogadowały o warzyniu, heklowaniu na jegliczkach i o bajtlach, chłopy poszły na plac wypić po sznapsie tak, coby dziecka niy widziały i mamulkom niy poskarżoły, a Longin skiż tego, że boł fest słaby poszoł se legnyć do sypialki. Ale ledwa yno siod na łożku, to zarozki przileciała ku niemu Barborka i insze bajtle, obsiadły go ze wszystkich stron, tak, że już o spaniu niy boło mowy i zaczyny go wypytować jako tam boło na tyj akaydymi górniczej, na kierej ujec wielko szabla dostali, a to zajś skuli czego majom taki szykowne pióra na kłobuku, a na uniformie taki knefle ze siyrpym i młotym, a jeszcze czamu majom taki medal na kabocie i jako je w tym chodniku na spodku gruby, a czy mono kiedy tego fonsiatego Skarbnika niy widzieli i jeszcze o insze roztomańte rzeczy. Ujec im wszystko dlogo tuplikowoł, kozoł se jeszcze prziniyść trocha tyju we szolce i zaczyn som łod siebie rozprowiać o świyntej Barborce, bo przecza dzisio je jeji świynto i skuli tego ,że mało Barborka mo jom za patronka, dobrze jakby wiedziała do kogo tak rychtyg mo rzykać o wstawiennictwo. Za rajom godoł ujec jak to młodo frelka Barborka narodziła się we bogatej pogańskij familiji, jak to jeji tatulek Dioskoros boł zażarty na chrześcijańsko wiara i jako to srogo wieża wystawioł swoji cerze, we kierej miała łona czakać na swojego chłopa. Niy wiedzioł, że jego cerka boła już ochrzczono, że zamiast czakać na tego istnego rzykała dlo Jezusa, a jak ojciec pojechał w rajza i kozoł fachmanowi wyklupać w murze dwa łokiynka, to łona nakozała wytrzaskać jeszcze jedne trzeci łokiynko, kiere miało oznaczać Przenajświyntszo Trójca. Mono ani niy pomyślała dziołcha, że tak łokropnie ścieknie sie łojciec jak zejrzi to łokiynko i potrzaskane figurki pogańskich bożkow. Potym ujec rozprowioł jak to uciekała Barborka przed swojim łojcym i jak skryła sie we skalnej grocie, skuli czego gornicy łobrali se jom potym za patronka, a potym jeszcze rozprowioł jak jedyn pastyrz pokozoł ściekłymu Dioskorosowi kaj skryła sie dziołcha i jak potym boła okropnie mynczono, a na koniec jak zły łojciec ucion ji głowa. Bezmała przed śmierciom Pon Boczek zesłał Anioła, kiery nafutrowoł świynto Barborka hostiom, coby miała siła, a zajś w łoszkliwego łojca chlasnył srogim pieronym z nieba i tak zginył łon zarozki po swoji cerze. Wszyscy gornicy łogromnie czczom swojo świynto Barborka i na kożdej grubie w cechowni stojom jej łobrozki i figurki, do kierach rzykajom przed szychtom. Starzik łod ujka Longina, a prastarzik łod małej Barborki mieli piękny glos i byli śpiywokiym na grubie „ Marcel”, a ku tymu byli łogromnie pobożni i radzi rzykali do świyntej Barborki. Przed kożdom szychtom piyrsze rożygali przed jejim łobrozym sześć świeczek, porzykali litanijo, potym zaśpiywali z inszymi gornikami staro pieśniczka „ Barbaro świynto perło Jezusowo”, a jak już kozdy szoł ku szoli, to łoni jeszcze dycko chwila klynczeli, aż kamraty przezywali ich, bo trza boło przeca szychta napoczynać.Ja, zaprzoła im za to świynto Barborka – rozprowioł bajtlom ujec - bo jednego razu jak szli z trzyma kamratami ku przodku zejrzeli z boku na chodniku jakoś młodo dziołcha z czornymi, dłogimi włosami, lodzioto na bioło, a na plecach łowiniony miała taki czerwiony mantel – gynau jak ta Barborka z łobrozka w cechowni, kiero w drugi rynce dzierżała jeszcze hostyjo, a siongała na na obalonego górnika, kierymu praje ze zawału życi ratowała.
- Loboga, chłopy! – zaczli ryczeć starzik od ujca Longina – Dyć tam we chodniku stoji świynto Barborka! Obejrzyjcie kiwo na nos rynkom coby my szli za niom, podźcie wartko, muszymy jom usłochnyć!
Ale chłopy zaczyny się klupać palcami po czołach i szli dali. Za krotko chwila coś narozki klupło, cojś chlasło, drzewiane kuloki zaskrzypiały i przisuło kamratow starzikowych. Yno łoni jedni zostali stoć, bo skryli sie w bocznym chodniku.
Ja, terozki już wiedziała mało Barborka jako wielko świynto łobrali ji łojce na patronka, jako mo łona wielko moc, jak ji przajom gornicy na wszystkich grubach. Jak dycko i tym razym piykne i mądre rzeczy poroprowioł potek Longin bajtlom. A jeszcze potym dodoł coby sie niy starały , że dzisio je tako niechersko pogoda i padze, bo przeca już starzi, mądrzi ludzie godali, że „ Barborka po wodzie, Gody po lodzie”, a wszystki bajtle fest chcom coby w Gody boło mocka śniega.

Komentarze

Prześlij komentarz

Gwara śląska najgryfniejsze wlazowania

Kuloki i hajcongi

Jak już przidzie styczyń to praje dycko je bioło za łoknym, aże bioło, autami ludzie niy poradzom wyjechać ze swojich placow skuli śniegu, a kaj człowiek sie yno niy podziwo, lotajom ludziska po szesyjach z roztomańtymi hercowami i inkszymi łopatami i łodciepujom te wielki hołdy. Wszyndzi je gładko i trza dować pozor jak sie idzie we ważnej sprawie na klachy do somsiadki, abo do roboty. A jak je zima w chałpach! Trza hajcować we wszystkich piecach, bo inakszy pazury łod mrozu ulatujom. Jo dycko myślach że nojlepszy sie majom ci, kierzi miyszkajom na blokach, bo dycko majom ciepło, niy muszom sie marasić wonglym, ani wachować piecow, coby w nich niy zagasło, ale ostatnio słysza, że i na blokach ni ma tak blank dobrze, bo bezmała som tam jakiś haje o liczniki przi tych fojercongach. A zajś jak kiery miyszko we swoji chałpie, to musi już na jesiyń sie o wongel starać, a w zimie niy umi se bez żodnej komedyje ponść z chałpy, bo zarozki we piecu zagaśnie i kaloryfer zamiast parzić po puk

Bebok - straszki śląskie

Bebok Starki i ciotki, opy i omy, somsiod i potka dobry znajomy, kożdy sztyjc straszy i yno godo, że zmierzłe bajtle, to bebok zjodo. Jak niy poschraniosz graczek z delowki, jak we Wilijo niy zjysz makowki, jak locesz, abo straszysz kamratki, jak klupiesz wieczor w dźwiyrze sąsiadki, to już cie straszom, że bebok leci. Zaroz wylezie i zeżro dzieci. Choć żejś go jeszcze niy widzioł wcale, bo sztyjc kajś siedzi som na powale, abo za ścianom szuści i klupie, abo spi w szparze w starej chałupie. Bebok w stodole, bebok je w rzece, a jak tam przidziesz, to łon uciecze. A je łoszkliwy, jak mało kiery, choć ni mo kryki, ani giwery. A jednak, bojom fest sie go dzieci, bo żodyn niy wiy, skoro przileci. Toż, kożdy dumo i rozważuje jak tyż tyn bebok sie prezyntuje. Czy łon je wielki jak kumin z gruby,   Abo, jak mrowca bebok łoszkliwy je mały, abo ciynki jak szpanga. Czy łon mo muskle i dźwigo sztanga, abo je leki jak gynsi piyrzi, abo si

Przepisy po śląsku - Pikelsznita

Pikelsznita z ajerkoniakiym Pieczymy dwa biszkopty w bratrule – jedyn bioły i jedyn kakaowy. Oba mażymy ajerkoniakiym. Bierymy liter mlyka i warzymy dwa budynie śmietonkowe, mogymy tam dosuć trocha wanilie. Do krymu dodować po troszce ubitego fajnie masła, kierego bierymy kole szterdzieści deko. Sztyjc miyszać, coby sie cfołki niy porobiły. Krym mazać hrubo miyndzy biszkopty polote ajerkoniakiym i trocha po wiyrchu. Jak kiery rod, to może se to pomazać z wiyrchu polywom szekuladowom.